İstem dışı idrar kaçırma ya da idrarın tutulamaması bayanlar içinde ekseriyetle olağan bir durum olarak görülerek dikkate alınmayabiliyor ya da gizlenebiliyor. halbuki bu durum daima yenidenlarsa hastalık olarak kabul ediliyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melis Koçer Yazıcı, bayanlarda erkeklerden daha yaygın görülen bu problemle ilgili tahlil yollarını şu biçimde anlattı…
Melis Koçer Yazıcı
FARKLI TİPLERİ VAR
İdrar kaçırmanın birfazlaca tipi var. Gerilim tipi idrar kaçırma; gülme, hapşırma, öksürme, ağır eşya kaldırma üzere durumlarda gelişen idrar kaçırmadır. Hudut ve kas zayıflığına bağlıdır. Sıkışma tipi idrar kaçırmada hasta apansız idrara sıkışır ve denetimsiz bir biçimde idrar kaçırır. Taşma tipi idrar kaçırmada ise mesanenin kapasitesinin dbulunmasına karşın idrara sıkışıklık hissedilmemesi ve mesaneye fazla gelen idrarın sızıntı formunda istemsiz olarak kaçırılmasıdır. İdrar kaçırma sıklığı ilerleyen yaşla birlikte artar ve 70 yaş üstündeki bayanların yüzde 40’ından fazlası bu durumdan etkilenir.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Hamilelik, doğum, menopoz ve olağan bayan anatomisi niçiniyle bayanların ‘stres idrar kaçırma olasılığı’ daha yüksektir. Çok kilolu olmak mesaneniz ve etrafındaki kaslar üstündeki baskıyı artırır, onları zayıflatır. Bu da öksürdüğünüzde yahut hapşırdığınızda idrarın dışarı sızmasına yol açar. Sigara içmek, genetik yatkınlık, bilhassa Multipl Skleroz, Parkinson hastalığı, inme, beyin tümörü, omurilik faydalanması üzere nörolojik hastalık yahut diyabet hastalığınızın olması idrar kaçırma riskinizi artırabilir. İdrar yolunuzun rastgele bir yerinde gelişen bir tümör, olağan idrar akışını engelleyerek taşma inkontinansına yol açabilir. İdrar yolunda oluşan taşlar da kimi vakit idrar kaçağına niye olur. Gerilim üriner inkontinans ve çok etkin mesane 20’li yaşlarda da ortaya çıkabilir. İdrar kaçırma, epey fazla kafein yahut alkol almak, idrar yolu enfeksiyonları, hormonal değişiklikler yahut belli ilaçları almak zorunda kalma üzere sıhhat sıkıntıları ile tetiklenebilir. Genç yaşlarda başlayan ve tedavi edilmeyen kronik öksürük, kronik kabızlık da ilerleyen senelerda idrar kaçırma meselesine yol açabilir. Pelvik tabanına gerginlik ekleyen ağır kaldırma yahut belli antrenman tipleri de idrar kaçırma mümkünlüğünü artırabilir.
NELER YAPILABİLİR?
Bu sorunu yaşayan biroldukça kişi için ömür üslubu değişiklikleri ve kimi tekliflerle semptomları hafifçeletmek mümkündür. İşte yapmanız gerekenler;
1-Düzenli bir biçimde pelvik taban kaslarını güçlendirici idmanlar yapın. Uzman bir doktor ve fizyoterapist tarafınca pelvik taban kaslarınızı hakikat biçimde kullanıp kullanamadığınızın ve ne kadar sıkabildiğinizin kıymetlendirilmesi kıymetlidir. Bu kıymetlendirme kararına nazaran size bir idman programı verilecektir. Bu antrenmanların tesirini en az 3 ay yaptıktan daha sonra nazaranceğinizi unutmayın ve devam edin.
2-Sigarayı bırakın.
3-Pelvik taban kaslarınızı zorlayabileceği için ağır kaldırmayın.
4-Fazla kilolarınızdan kurtulun. Fazla kilolu olmak pelvik taban kaslarınızı zayıflatabilir ve yağ dokusunun mesanenize yaptığı baskı niçiniyle idrar kaçırmaya niye olabilir.
5-Kabızlık meseleniz var ise tedavi olun. Ikınmak pelvik taban kaslarınızı zayıflatır ve idrar kaçırmayı daha da kötüleştirir.
6-Biroldukça kişi, daha fazla sıkıntıya niye olduğunu düşündükleri için sıvı almaktan kaçınır. Bu hem böbreklere ziyan verir birebir vakitte idrar kaçırmayı daha da kötüleştirir. Zira mesanenin kapasitesini azaltır. ötürüsıyla sıvı alımını yalnızca uykudan 2 ila 3 saat evvel sınırlayın.
7- Birtakım içecek, yiyecek ve ilaçlar idrar söktürücü bakılırsavi bakılırsarek mesanenizi uyarabilir ve idrar hacminizi artırabilir. ötürüsıyla alkol, kafein içeren çay-kahve, gazlı içecek, maden suyu, yapay tatlandırıcı, çikolata, baharat, şeker yahut asit oranı yüksek yiyecekler (özellikle turunçgiller) ve yüksek dozda C vitamininden uzak durun.
Tedavi edilmezse nelere yol açabilir?
bir hayli bayan idrar kaçırma sorunu hakkında konuşmaktan çekinir, idrar kaçırmanın idaresi ve tedavisi için doktora başvurmaz. Lakin bu sorun ömür kalitesini olumsuz tesirler ve sık görülüyorsa tıbbi yardım almak gerekir. İnkontinans tedavi edilmediğinde ciltte kızarıklıklar, enfeksiyonlar ve yaralar gelişebilir. Taşma tipi idrar kaçırma tedavi edilmezse idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir. Kendini “ıslak”, “kirli” yahut “kokulu” hissetmeye yol açan bu rahatsızlık vakit içinde depresyona varan ruhsal meselelere yol açabilir. Ayrıyeten bilhassa yaşlı yetişkinlerde, idrar hissi geldiğinde tuvalete yetişmek için koşarken düşme riskinin arttığı da bir gerçektir.
İlaçla tedavi edilebilir mi?
Bazı idrar kaçırma tipleri, ilaçlar ya da hormonlar ile tedavi edilebilir. Bilhassa sıkışma tipi idrar kaçırmada tedavi seçeneği ilaç tedavisi olup, çok etkin olan kas aktivitesini azaltmaya yönelik ilaçlar kullanılır. Fakat gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti olan hastalarda ilaç tedavisine cevap alınamamaktadır. Birtakım olgularda ender de olsa lokal östrojen kremler, östrojen içeren bedene yapıştırılan bantlar yahut tabletler kullanılabilir. Mesane kasına botoks enjeksiyonları, çok etkin mesanesi olanlara yarar sağlayabilir ancak bu tedavi seçeneği en son denenmelidir.
Ne vakit ameliyat gerekir?
Diğer tedavi yaklaşımları başarısız olduğu takdirde, idrar kaçırmanın altında yatan sebebin giderilmesi için cerrahi müdahale gerekebilir. Çok sayıda cerrahi teşebbüs seçeneği vardır ve her biri idrar kaçırmanın tipine ya da sebebine özel olarak seçilip uygulanır Günümüzde lokal anestezi altında dahi uygulanabilen epey sıradan, daha az kesi ile yapılan çok tesirli, hastaniçin taburcu olma ve düzgünleşme periyodu epey daha kısa yeni formüller mevcuttur.
Okumaya devam et...
Melis Koçer Yazıcı
FARKLI TİPLERİ VAR
İdrar kaçırmanın birfazlaca tipi var. Gerilim tipi idrar kaçırma; gülme, hapşırma, öksürme, ağır eşya kaldırma üzere durumlarda gelişen idrar kaçırmadır. Hudut ve kas zayıflığına bağlıdır. Sıkışma tipi idrar kaçırmada hasta apansız idrara sıkışır ve denetimsiz bir biçimde idrar kaçırır. Taşma tipi idrar kaçırmada ise mesanenin kapasitesinin dbulunmasına karşın idrara sıkışıklık hissedilmemesi ve mesaneye fazla gelen idrarın sızıntı formunda istemsiz olarak kaçırılmasıdır. İdrar kaçırma sıklığı ilerleyen yaşla birlikte artar ve 70 yaş üstündeki bayanların yüzde 40’ından fazlası bu durumdan etkilenir.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Hamilelik, doğum, menopoz ve olağan bayan anatomisi niçiniyle bayanların ‘stres idrar kaçırma olasılığı’ daha yüksektir. Çok kilolu olmak mesaneniz ve etrafındaki kaslar üstündeki baskıyı artırır, onları zayıflatır. Bu da öksürdüğünüzde yahut hapşırdığınızda idrarın dışarı sızmasına yol açar. Sigara içmek, genetik yatkınlık, bilhassa Multipl Skleroz, Parkinson hastalığı, inme, beyin tümörü, omurilik faydalanması üzere nörolojik hastalık yahut diyabet hastalığınızın olması idrar kaçırma riskinizi artırabilir. İdrar yolunuzun rastgele bir yerinde gelişen bir tümör, olağan idrar akışını engelleyerek taşma inkontinansına yol açabilir. İdrar yolunda oluşan taşlar da kimi vakit idrar kaçağına niye olur. Gerilim üriner inkontinans ve çok etkin mesane 20’li yaşlarda da ortaya çıkabilir. İdrar kaçırma, epey fazla kafein yahut alkol almak, idrar yolu enfeksiyonları, hormonal değişiklikler yahut belli ilaçları almak zorunda kalma üzere sıhhat sıkıntıları ile tetiklenebilir. Genç yaşlarda başlayan ve tedavi edilmeyen kronik öksürük, kronik kabızlık da ilerleyen senelerda idrar kaçırma meselesine yol açabilir. Pelvik tabanına gerginlik ekleyen ağır kaldırma yahut belli antrenman tipleri de idrar kaçırma mümkünlüğünü artırabilir.
NELER YAPILABİLİR?
Bu sorunu yaşayan biroldukça kişi için ömür üslubu değişiklikleri ve kimi tekliflerle semptomları hafifçeletmek mümkündür. İşte yapmanız gerekenler;
1-Düzenli bir biçimde pelvik taban kaslarını güçlendirici idmanlar yapın. Uzman bir doktor ve fizyoterapist tarafınca pelvik taban kaslarınızı hakikat biçimde kullanıp kullanamadığınızın ve ne kadar sıkabildiğinizin kıymetlendirilmesi kıymetlidir. Bu kıymetlendirme kararına nazaran size bir idman programı verilecektir. Bu antrenmanların tesirini en az 3 ay yaptıktan daha sonra nazaranceğinizi unutmayın ve devam edin.
2-Sigarayı bırakın.
3-Pelvik taban kaslarınızı zorlayabileceği için ağır kaldırmayın.
4-Fazla kilolarınızdan kurtulun. Fazla kilolu olmak pelvik taban kaslarınızı zayıflatabilir ve yağ dokusunun mesanenize yaptığı baskı niçiniyle idrar kaçırmaya niye olabilir.
5-Kabızlık meseleniz var ise tedavi olun. Ikınmak pelvik taban kaslarınızı zayıflatır ve idrar kaçırmayı daha da kötüleştirir.
6-Biroldukça kişi, daha fazla sıkıntıya niye olduğunu düşündükleri için sıvı almaktan kaçınır. Bu hem böbreklere ziyan verir birebir vakitte idrar kaçırmayı daha da kötüleştirir. Zira mesanenin kapasitesini azaltır. ötürüsıyla sıvı alımını yalnızca uykudan 2 ila 3 saat evvel sınırlayın.
7- Birtakım içecek, yiyecek ve ilaçlar idrar söktürücü bakılırsavi bakılırsarek mesanenizi uyarabilir ve idrar hacminizi artırabilir. ötürüsıyla alkol, kafein içeren çay-kahve, gazlı içecek, maden suyu, yapay tatlandırıcı, çikolata, baharat, şeker yahut asit oranı yüksek yiyecekler (özellikle turunçgiller) ve yüksek dozda C vitamininden uzak durun.
Tedavi edilmezse nelere yol açabilir?
bir hayli bayan idrar kaçırma sorunu hakkında konuşmaktan çekinir, idrar kaçırmanın idaresi ve tedavisi için doktora başvurmaz. Lakin bu sorun ömür kalitesini olumsuz tesirler ve sık görülüyorsa tıbbi yardım almak gerekir. İnkontinans tedavi edilmediğinde ciltte kızarıklıklar, enfeksiyonlar ve yaralar gelişebilir. Taşma tipi idrar kaçırma tedavi edilmezse idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir. Kendini “ıslak”, “kirli” yahut “kokulu” hissetmeye yol açan bu rahatsızlık vakit içinde depresyona varan ruhsal meselelere yol açabilir. Ayrıyeten bilhassa yaşlı yetişkinlerde, idrar hissi geldiğinde tuvalete yetişmek için koşarken düşme riskinin arttığı da bir gerçektir.
İlaçla tedavi edilebilir mi?
Bazı idrar kaçırma tipleri, ilaçlar ya da hormonlar ile tedavi edilebilir. Bilhassa sıkışma tipi idrar kaçırmada tedavi seçeneği ilaç tedavisi olup, çok etkin olan kas aktivitesini azaltmaya yönelik ilaçlar kullanılır. Fakat gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti olan hastalarda ilaç tedavisine cevap alınamamaktadır. Birtakım olgularda ender de olsa lokal östrojen kremler, östrojen içeren bedene yapıştırılan bantlar yahut tabletler kullanılabilir. Mesane kasına botoks enjeksiyonları, çok etkin mesanesi olanlara yarar sağlayabilir ancak bu tedavi seçeneği en son denenmelidir.
Ne vakit ameliyat gerekir?
Diğer tedavi yaklaşımları başarısız olduğu takdirde, idrar kaçırmanın altında yatan sebebin giderilmesi için cerrahi müdahale gerekebilir. Çok sayıda cerrahi teşebbüs seçeneği vardır ve her biri idrar kaçırmanın tipine ya da sebebine özel olarak seçilip uygulanır Günümüzde lokal anestezi altında dahi uygulanabilen epey sıradan, daha az kesi ile yapılan çok tesirli, hastaniçin taburcu olma ve düzgünleşme periyodu epey daha kısa yeni formüller mevcuttur.
Okumaya devam et...