Gelişigüzel ya da yanlış ilaç kullanmasının dünyada ve ülkemizde yaygın bir sorun olduğuna dikkat çeken İç Hastalıkları/Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya, ‘’Bu durum önemli yan tesirler oluşturup, hayati tehlike yaratabilir’’ dedi.
Sağlığımızı korumak ya da bir daha kazanmak için kullandığımız ilaçlar bilinçsiz tüketildiklerinde vefata dahi yol açabiliyor. ‘’Rönesansın ünlü tabiplerinden Paracelsus’un ‘Zehiri zehir yapan dozudur’ kelamı akıldan çıkarılmamalı” diyen İç Hastalıkları/Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya, ilaç kullanırken sık yapılan kusurları şöyleki sıraladı…
Tevfik Rıfkı Evrenkaya
Tavsiye ile kullanmak
İlaç kullanmasında yapılan en büyük yanlışlardan biri eş, dost tavsiyesiyle alınan ilaçlardır. Birebir sıhhat sorunu yaşasanız da o ilaç sizde farklı tesirlere yol açabilir ya da kullanmakta olduğunuz öbür ilaçlarla etkileşim yapabilir.
Aç/tok tüketmek
Mide boşken, mide pH bedeli düşüktür. Dolu midenin pH kıymeti yükselir, yani asiditesi azalır. Kimi ilaç açken, kimi de tokken daha yeterli emilir. Açken alınacak ilaçlara en güzel iki örnek tiroit hormon ilaçları ve demir preparatlarıdır.
Az suyla içmek
Birtakım ilaçlar, az ölçüde su ile alındıklarında yemek borusunda tahrişe niye olabilir. Genel bir kural olarak, ilaçlar en az bir bardak su ile alınmalıdır.
Baz besinlerle bir arada almak
En sık yapılan yanılgılardan biridir. İlaçları su yerine süt ya da ayran ile almak, ilaçların emilimini pürüzler. bir daha, ilaç kullanırken greyfurt suyu içmek, birfazlaca ilacın, bilhassa kalp ilaçlarının tesirini artırır ve kimi vakit hayati risk oluşturabilir.
Bitkisel olanların yan tesirlerini bilmemek
Herbal ilaçlar ekseriyetle bir doktor yerine, arkadaş ya da reklam teklifiyle kullanılır. Bitkisel ilaçların tümüyle yan tesirden ve tehlikeden uzak olduğunu düşünmek yanlıştır. Bu küme ilaçlar kesinlikle tabip tavsiyesiyle kullanılmalıdır.
Yanlış şartlarda saklamak
İlaçların ambalajı açılıp, kullanıldıktan daha sonra uygun şartlarda saklanması gerekir. Buzdolabında saklamak her vakit en yeterli seçenek olmayabilir. Örneğin, insülin kullanılıncaya kadar buzdolabında saklanan, lakin ambalajı açılıp, kullanılmaya başladıktan daha sonra oda ortamında saklanır. Biroldukca ilaç da oda ortamında saklanmaktadır. Bu niçinle prospektüsleri dikkatlice okunmalıdır.
Dozlarını azaltmak ya da dozu atlamak
Çoğu hastada reçetede belirtilen ilaçların dozlarını azaltma eğilimi vardır. Çünkü biroldukca ilaç, ezildiğinde, kırıldığında özelliğini yitirir ya da aktifliği azalabilir. Bir ilacı önerilenden daha sık ya da daha seyrek almak sakıncalar doğurur. İlacın etkisinin ortaya çıkmasını beklemeden, sabırsızlık göstererek ikinci bir dozun alınması zehirlenmeye yol açabilir.
İşte ölçüsüz tüketilenler
Antigripal ilaçlar: Çoklukla her meskende birden çok örneği bulunan ilaçlardır ve tabip önerisi olmadan kullanılırlar. İçerdikleri antihistaminikler ve psödoefedrin ötürüsıyla çarpıntı, hipertansif atak üzere yan tesirlere niye olurlar. Bu niçinle, kalp ve hipertansiyon hastalarının kullanımı sakıncalıdır. Lakin, gündelik hayatta bu ikaza aldıran hasta sayısı hayli azdır.
Ağrı kesiciler: Dünya üzerinde en epeyce satılan ilaçların birinci sırasındadır. Bu ilaçlar mide kanaması, hipertansiyon, böbrek yetmezliği üzere önemli hastalıklara niye olabilir. kullanmasına itina gösterilmesi gereken ilaçların başında gelir.
Antibiyotikler: Ülkemizde, reçete ile alınması zarurî hale gelene dek en epey yanlış kullanması olan ilaçlardı. Günümüzde, bu küme ilacın kullanmasına doktorlar karar vermektedir.
Kan sulandırıcılar: Biroldukça tipi ve formu vardır. Bu küme ilaçlar ortasında en epey yüzeysel kullanılan ilaç asetilsalisilik asittir (Aspirin). Yanlış ve gereksiz kullanması kararında hayati tehlikeler yaratabilecek önemli kanamalar olabileceği akıldan çıkarılmamalıdır. Kesinlikle tabip denetiminde kullanılmalıdır.
Kansızlık tedavisinde kullanılanlar: En başta demir olmak üzere, B12 vitamini ve folik asit bu hedefle kullanılır. Her ilaçta olduğu üzere, bu ilaçların da fazlası birfazlaca doku ve organ hasarına niye olur. Eksiklik evvel kan testleriyle belirlenmeli ve kesinlikle doktor teklifiyle kullanılmalıdır.
D vitamini: Kalsiyum ve fosfor metabolizmasını yöneten, kemik sıhhatine katkı sağlayan ve immün sistemi desteklediği bilinen bir vitamindir. D vitamini çok alındığında kan kalsiyum seviyesi fazlaca yükselir. Baş ağrısı, fazlaca su içme, epeyce idrar yapmaya bağlı sıvı kaybı, şuur bulanıklığı üzere süratli gelişen belirtiler yanında, uzun vadede böbrek taşları oluşabilir. Bu niçinle evvel kan D vitamini düzebir daha bakılması ve tabip önerirse, tavsiye edilen biçimde kullanılması gerekir.
Okumaya devam et...
Sağlığımızı korumak ya da bir daha kazanmak için kullandığımız ilaçlar bilinçsiz tüketildiklerinde vefata dahi yol açabiliyor. ‘’Rönesansın ünlü tabiplerinden Paracelsus’un ‘Zehiri zehir yapan dozudur’ kelamı akıldan çıkarılmamalı” diyen İç Hastalıkları/Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya, ilaç kullanırken sık yapılan kusurları şöyleki sıraladı…
Tevfik Rıfkı Evrenkaya
Tavsiye ile kullanmak
İlaç kullanmasında yapılan en büyük yanlışlardan biri eş, dost tavsiyesiyle alınan ilaçlardır. Birebir sıhhat sorunu yaşasanız da o ilaç sizde farklı tesirlere yol açabilir ya da kullanmakta olduğunuz öbür ilaçlarla etkileşim yapabilir.
Aç/tok tüketmek
Mide boşken, mide pH bedeli düşüktür. Dolu midenin pH kıymeti yükselir, yani asiditesi azalır. Kimi ilaç açken, kimi de tokken daha yeterli emilir. Açken alınacak ilaçlara en güzel iki örnek tiroit hormon ilaçları ve demir preparatlarıdır.
Az suyla içmek
Birtakım ilaçlar, az ölçüde su ile alındıklarında yemek borusunda tahrişe niye olabilir. Genel bir kural olarak, ilaçlar en az bir bardak su ile alınmalıdır.
Baz besinlerle bir arada almak
En sık yapılan yanılgılardan biridir. İlaçları su yerine süt ya da ayran ile almak, ilaçların emilimini pürüzler. bir daha, ilaç kullanırken greyfurt suyu içmek, birfazlaca ilacın, bilhassa kalp ilaçlarının tesirini artırır ve kimi vakit hayati risk oluşturabilir.
Bitkisel olanların yan tesirlerini bilmemek
Herbal ilaçlar ekseriyetle bir doktor yerine, arkadaş ya da reklam teklifiyle kullanılır. Bitkisel ilaçların tümüyle yan tesirden ve tehlikeden uzak olduğunu düşünmek yanlıştır. Bu küme ilaçlar kesinlikle tabip tavsiyesiyle kullanılmalıdır.
Yanlış şartlarda saklamak
İlaçların ambalajı açılıp, kullanıldıktan daha sonra uygun şartlarda saklanması gerekir. Buzdolabında saklamak her vakit en yeterli seçenek olmayabilir. Örneğin, insülin kullanılıncaya kadar buzdolabında saklanan, lakin ambalajı açılıp, kullanılmaya başladıktan daha sonra oda ortamında saklanır. Biroldukca ilaç da oda ortamında saklanmaktadır. Bu niçinle prospektüsleri dikkatlice okunmalıdır.
Dozlarını azaltmak ya da dozu atlamak
Çoğu hastada reçetede belirtilen ilaçların dozlarını azaltma eğilimi vardır. Çünkü biroldukca ilaç, ezildiğinde, kırıldığında özelliğini yitirir ya da aktifliği azalabilir. Bir ilacı önerilenden daha sık ya da daha seyrek almak sakıncalar doğurur. İlacın etkisinin ortaya çıkmasını beklemeden, sabırsızlık göstererek ikinci bir dozun alınması zehirlenmeye yol açabilir.
İşte ölçüsüz tüketilenler
Antigripal ilaçlar: Çoklukla her meskende birden çok örneği bulunan ilaçlardır ve tabip önerisi olmadan kullanılırlar. İçerdikleri antihistaminikler ve psödoefedrin ötürüsıyla çarpıntı, hipertansif atak üzere yan tesirlere niye olurlar. Bu niçinle, kalp ve hipertansiyon hastalarının kullanımı sakıncalıdır. Lakin, gündelik hayatta bu ikaza aldıran hasta sayısı hayli azdır.
Ağrı kesiciler: Dünya üzerinde en epeyce satılan ilaçların birinci sırasındadır. Bu ilaçlar mide kanaması, hipertansiyon, böbrek yetmezliği üzere önemli hastalıklara niye olabilir. kullanmasına itina gösterilmesi gereken ilaçların başında gelir.
Antibiyotikler: Ülkemizde, reçete ile alınması zarurî hale gelene dek en epey yanlış kullanması olan ilaçlardı. Günümüzde, bu küme ilacın kullanmasına doktorlar karar vermektedir.
Kan sulandırıcılar: Biroldukça tipi ve formu vardır. Bu küme ilaçlar ortasında en epey yüzeysel kullanılan ilaç asetilsalisilik asittir (Aspirin). Yanlış ve gereksiz kullanması kararında hayati tehlikeler yaratabilecek önemli kanamalar olabileceği akıldan çıkarılmamalıdır. Kesinlikle tabip denetiminde kullanılmalıdır.
Kansızlık tedavisinde kullanılanlar: En başta demir olmak üzere, B12 vitamini ve folik asit bu hedefle kullanılır. Her ilaçta olduğu üzere, bu ilaçların da fazlası birfazlaca doku ve organ hasarına niye olur. Eksiklik evvel kan testleriyle belirlenmeli ve kesinlikle doktor teklifiyle kullanılmalıdır.
D vitamini: Kalsiyum ve fosfor metabolizmasını yöneten, kemik sıhhatine katkı sağlayan ve immün sistemi desteklediği bilinen bir vitamindir. D vitamini çok alındığında kan kalsiyum seviyesi fazlaca yükselir. Baş ağrısı, fazlaca su içme, epeyce idrar yapmaya bağlı sıvı kaybı, şuur bulanıklığı üzere süratli gelişen belirtiler yanında, uzun vadede böbrek taşları oluşabilir. Bu niçinle evvel kan D vitamini düzebir daha bakılması ve tabip önerirse, tavsiye edilen biçimde kullanılması gerekir.
Okumaya devam et...