Meyvelerin ortasında doğal olarak bulunan ve meyve şekeri olarak bilinen fruktoz, son 30 yılda besin endüstrinin en epeyce kullandığı tatlandırıcı haline geldi. Bilimsel araştırmalara bakılırsa mısır şurubundan üretilen yüksek fruktozlu mısır şurubunun (Nişasta Bazlı Şeker-NBŞ) yakın bir gelecekte kıymetli sıhhat meselelerine yol açma potansiyeli taşıdığını belirten İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bu şekerin sıhhate mümkün tesirlerini şöyleki sıraladı…
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk
HAMMADESİ MISIRDIR
Mısır, zerzevat değil tahıldır ve tahıllar ortasında en çok sorun yaratanlardan biridir. Zira genetiği ile en çok oynanmıştır. GDO’lu mısır daha süratli ve daha fazla büyür; böcek ve otlar, berbat hava şartlarına daha sağlamdır. çok ucuz, kolay yetiştirilir. Yağ oranı en çok olan tahıllardan biridir. Yağ asitleri kompozisyonu bakımından yararlı Omega 3 yağ asitlerinden epeyce yoksul, ziyanlı Omega 6 yağ asitlerinden çok zengindir. Ülkemizde tarımı yapılan şeker pancarında ise GDO riski yok üzeredir. Mısır şurubu, yüzde 80 oranında fruktoz, yüzde 20 oranında glikozdan oluşur. Şeker pancarından elde edilen şekerde ise fruktoz ve glikoz oranı yüzde 50-50 olarak bulunur. Mısır; üzerinde çeşitli mikroorganizmaların, mantar ve küflerin çarçabuk üremesi için elverişli bir tahıldır ve aflatoksin ismi verilen, bilhassa karaciğer kanserine niye olduğu bilinen bir mantar zehrini barındırabilir. Mısır glüteni ismi verilen bir proteinin aslında buğday, arpa ve çavdardaki glütenden çok değişik bir protein bileşiği bulunmasına karşın, insan bağırsak sisteminde çölyak hastalığından farklı olarak besin alerjilerine, bağırsak geçirgenliğinde artışa ve alerjik tepkiler diye bilinen birtakım aksiliklere yol açabilir.
MEYVE FRUKTOZUNDAN FARKLIDIR
Meyve fruktozu ve mısır şurubu fruktozu tıpkı kimyasal formüle sahip olsalar bile kimyasal yapı ve kimyasal ortamları farklıdır. Mısır şurubunda fruktoz özgür bir biçimde bulunurken; sofra şekerinde fruktoz glikozla bağlı ve bir ortada; meyvelerde ise fruktoz, glikoz, sakaroz farklı oranlarda bir ortada bulunur. Meyvelerdeki fruktoz lif, vitamin, mineral, fitobesin ve antioksidanlarla beraberdir. Meyveler olgunlaştıkça içlerindeki glikoz, fruktoza dönüşür; fruktoz oranı yükselir ve glisemik indeksi azalır. Mısır şurubundaki fruktoz ile meyvelerdeki fruktozun bağırsaklardan emilimi çok farklıdır. Mısır şurubunda yer alan, bağlı olmayan ve fazla oranda bulunan fruktoz süratle kana karışırken; meyvelerdeki doğal fruktoz, birlikte olduğu çözünür ve çözünmez lifler niçiniyle yavaşça emilir ve bağırsak hücrelerine ziyan vermez. Fruktozun karaciğerdeki metabolizması da farklıdır. Fruktoz metabolize olmak için glikozdan 3 kat daha fazla güç kullanır ve sonuçta 3 kat daha fazla ürik asit sentez edilmiş olur. Fruktozdan varlıklı bir beslenme, ürik asit üretimini artırarak, beraberinde böbreklerden ürik asit atılımını azaltarak kanda ürik asit birikimine ve gut hastalığına niçin
olabilir.
Hangi besinlerde bulunur?
Yüksek fruktozlu mısır şurubu bir epey hazır yiyecek ve içecekte bulunabilir. Başta alkolsüz içecekler (meyve suları, asitli içecekler, sodalar vb.) olmak üzere bütün hazır besinlerde (kek, bisküvi, çikolata, şekerleme, tüm jöle ve gibisi eserler, hazır ekmekler vb.) yaygın olarak kullanılır. Özellikle çocuklarda kronik hastalıkların en değerli niçinlerinden biridir. Meyve ve sebzelerde fruktoz oranı azdır ve posa ile bir arada olduğu için zararsızdır, bedene yararlıdır. Meyve suları; taze sıkılmış yahut paketlenmiş olsa da posa içermedikleri için fazla kalori ve fruktoz alımına niye olur. Fruktoz, meyve suyu olarak tüketilirse süratle kana geçer. Bal da bir daha bol bol fruktoz içeren tatlı bir besindir.
Hangi sıkıntılara niye olur?
Diyetteki en riskli fruktoz kaynağı doğal meyveler değil, ortasında fruktozdan varlıklı mısır şurubunun var olduğu hazır ambalajlı besinlerdir. Fruktozdan güçlü mısır şurubu, sızıntılı bağırsak hastalığına niye olurak, kısmen sindirilebilmiş besin hususlarının bedene girişine, alerjik tepkilere ve bağışıklık sisteminin hasar görmesine niye olabilir. Glikozun tersine fruktozdan varlıklı mısır şurubu insülin ve leptin salgılamasına yol açmaz. Doğal bir besin olmayan fruktozdan güçlü mısır şurubu bireyde daima açlık hissine yol açar. Fruktozdan varlıklı mısır şurubu içeren besinlerin çok tüketimi obezite, karaciğer yağlanması, iltihaplanma, damar sertliği, diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastalıklarına yol açabilir. 550 ml’lik meyveli bir sodada 36 gram kadar fruktoz bulunabilir ve yalnızca bu ölçü, neredeyse günlük tüketilmesi gereken fruktoz ölçüsünün üst limitidir.
Okumaya devam et...
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk
HAMMADESİ MISIRDIR
Mısır, zerzevat değil tahıldır ve tahıllar ortasında en çok sorun yaratanlardan biridir. Zira genetiği ile en çok oynanmıştır. GDO’lu mısır daha süratli ve daha fazla büyür; böcek ve otlar, berbat hava şartlarına daha sağlamdır. çok ucuz, kolay yetiştirilir. Yağ oranı en çok olan tahıllardan biridir. Yağ asitleri kompozisyonu bakımından yararlı Omega 3 yağ asitlerinden epeyce yoksul, ziyanlı Omega 6 yağ asitlerinden çok zengindir. Ülkemizde tarımı yapılan şeker pancarında ise GDO riski yok üzeredir. Mısır şurubu, yüzde 80 oranında fruktoz, yüzde 20 oranında glikozdan oluşur. Şeker pancarından elde edilen şekerde ise fruktoz ve glikoz oranı yüzde 50-50 olarak bulunur. Mısır; üzerinde çeşitli mikroorganizmaların, mantar ve küflerin çarçabuk üremesi için elverişli bir tahıldır ve aflatoksin ismi verilen, bilhassa karaciğer kanserine niye olduğu bilinen bir mantar zehrini barındırabilir. Mısır glüteni ismi verilen bir proteinin aslında buğday, arpa ve çavdardaki glütenden çok değişik bir protein bileşiği bulunmasına karşın, insan bağırsak sisteminde çölyak hastalığından farklı olarak besin alerjilerine, bağırsak geçirgenliğinde artışa ve alerjik tepkiler diye bilinen birtakım aksiliklere yol açabilir.
MEYVE FRUKTOZUNDAN FARKLIDIR
Meyve fruktozu ve mısır şurubu fruktozu tıpkı kimyasal formüle sahip olsalar bile kimyasal yapı ve kimyasal ortamları farklıdır. Mısır şurubunda fruktoz özgür bir biçimde bulunurken; sofra şekerinde fruktoz glikozla bağlı ve bir ortada; meyvelerde ise fruktoz, glikoz, sakaroz farklı oranlarda bir ortada bulunur. Meyvelerdeki fruktoz lif, vitamin, mineral, fitobesin ve antioksidanlarla beraberdir. Meyveler olgunlaştıkça içlerindeki glikoz, fruktoza dönüşür; fruktoz oranı yükselir ve glisemik indeksi azalır. Mısır şurubundaki fruktoz ile meyvelerdeki fruktozun bağırsaklardan emilimi çok farklıdır. Mısır şurubunda yer alan, bağlı olmayan ve fazla oranda bulunan fruktoz süratle kana karışırken; meyvelerdeki doğal fruktoz, birlikte olduğu çözünür ve çözünmez lifler niçiniyle yavaşça emilir ve bağırsak hücrelerine ziyan vermez. Fruktozun karaciğerdeki metabolizması da farklıdır. Fruktoz metabolize olmak için glikozdan 3 kat daha fazla güç kullanır ve sonuçta 3 kat daha fazla ürik asit sentez edilmiş olur. Fruktozdan varlıklı bir beslenme, ürik asit üretimini artırarak, beraberinde böbreklerden ürik asit atılımını azaltarak kanda ürik asit birikimine ve gut hastalığına niçin
olabilir.
Hangi besinlerde bulunur?
Yüksek fruktozlu mısır şurubu bir epey hazır yiyecek ve içecekte bulunabilir. Başta alkolsüz içecekler (meyve suları, asitli içecekler, sodalar vb.) olmak üzere bütün hazır besinlerde (kek, bisküvi, çikolata, şekerleme, tüm jöle ve gibisi eserler, hazır ekmekler vb.) yaygın olarak kullanılır. Özellikle çocuklarda kronik hastalıkların en değerli niçinlerinden biridir. Meyve ve sebzelerde fruktoz oranı azdır ve posa ile bir arada olduğu için zararsızdır, bedene yararlıdır. Meyve suları; taze sıkılmış yahut paketlenmiş olsa da posa içermedikleri için fazla kalori ve fruktoz alımına niye olur. Fruktoz, meyve suyu olarak tüketilirse süratle kana geçer. Bal da bir daha bol bol fruktoz içeren tatlı bir besindir.
Hangi sıkıntılara niye olur?
Diyetteki en riskli fruktoz kaynağı doğal meyveler değil, ortasında fruktozdan varlıklı mısır şurubunun var olduğu hazır ambalajlı besinlerdir. Fruktozdan güçlü mısır şurubu, sızıntılı bağırsak hastalığına niye olurak, kısmen sindirilebilmiş besin hususlarının bedene girişine, alerjik tepkilere ve bağışıklık sisteminin hasar görmesine niye olabilir. Glikozun tersine fruktozdan varlıklı mısır şurubu insülin ve leptin salgılamasına yol açmaz. Doğal bir besin olmayan fruktozdan güçlü mısır şurubu bireyde daima açlık hissine yol açar. Fruktozdan varlıklı mısır şurubu içeren besinlerin çok tüketimi obezite, karaciğer yağlanması, iltihaplanma, damar sertliği, diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastalıklarına yol açabilir. 550 ml’lik meyveli bir sodada 36 gram kadar fruktoz bulunabilir ve yalnızca bu ölçü, neredeyse günlük tüketilmesi gereken fruktoz ölçüsünün üst limitidir.
Okumaya devam et...