Dünya Sıhhat Örgütü Covid pandemisinin bitmeye yakın olduğunu açıklasa da virüs hala enfeksiyonu geçirmiş milyonlarca kişinin ömrünü olumsuz etkiliyor. Bilim dünyası, artık de Covid daha sonrası tesirlerle baş etmenin yollarını arıyor. DSÖ bilgilerine göre dünyada 612 milyon kişi Covid geçirdi. Covid geçirenlerin ise yüzde 5 ila 15’inin, yani yaklaşık 30 ila 90 milyon kişinin, “Uzamış Covid” ile başı kaygıda.
Dünya Sıhhat Örgütü Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus geçen çarşamba “pandeminin sonu göründü” açıklamasını yaptı lakin bilim dünyası pandemi bitme noktasına gelse de Covid’in yarattığı uzun devir tesirlerle uğraşıyor.
Hastalığı geçirdikten aylar daha sonra dahi yorgunluk, halsizlik, şuur bulanıklığı, unutkanlık hatta çeşitli mental meselelere dahi yol açabilen Covid enfeksiyonunun bedende yarattığı uzun devir tesirler için yen tedavi yolları aranıyor.
Dünyada şimdiye dek 612 milyon kişinin virüsle enfekte olduğu açıklansa da kayıtlara girmeyenlerle birlikte bu sayının epey daha büyük boyutlarda olduğu düşünülüyor. Yalnızca ABDde çalışma çağındaki 18-65 yaş kümesi 16 milyon insanın Covid daha sonrası uzamış tesirler niçiniyle sıhhat sorunu yaşadığı kaydediliyor. Kan hastalıkları ve tedavileriyle ilgili gelişmelerin tartışıldığı ve 14-17 Eylül tarihleri içinde İstanbul’da gerçekleştirilen 17’nci Dünya Aferez Kongresi’ne 31 ülkeden yüzlerce uzman katıldı.
Kongredeki konuşmacılardan biri olan Barcelona Üniversite Hastanesi Hematoloji Kısmından Prof. Dr. Miquel Lozano, ağır Covid hastalarındaki plazma değişimi tedavilerinin, uzamış Covid hastalarında da tesirli olabileceğini kaydetti.
Prof. Dr. Miquel Lozano
“UZAMIŞ KOVİD TESİRİ ŞAHISTAN ŞAHSA FARKLI”
Son senelerda biroldukça hastalıkta uygulanan terapötik plazma değişimi ile hasta kanı plazma ve öbür bileşenlerine ayrılıyor ve hastalık etkenlerinin ağır olduğu plazma kısmının yerine, albümin üzere tedavi edici proteinler konarak hastanın kanının değiştirilmesi sağlanıyor.
Bu tedavi yolunun Covid geçirdikten aylar daha sonra bile hala şikayetleri bitmeyen kimi hasta kümelerinde tesirli olabileceğini kaydeden Prof. Dr. Lorenzo şöyleki konuştu:
“Dünyada 610 milyondan fazla insan Covid pandemisinden etkilendi. Bunlar resmi sayılar. Bu sayının fazlaca daha yüksek olduğu düşünülüyor. Bu insanların yüzde 5 ila 15’i, hastalık geçtikten aylar daha sonra bile Covid’in tesirlerini taşıyor.
Buna Long Term Covid’ yani uzun devir Covid tesirleri diyoruz. Uzamış Kovidde, hastalığın semptomları şahıstan şahsa değişiyor. Çok yorgun hissetmek, beyin sisi dediğimiz mental meseleler, pıhtılaşma sorunları çok bağışıklık cevabı üzere bir epey formu var.
ötürüsıyla uzun devir Covid’de tek bir hastalık ismi söyleyemiyoruz. Öncelikle bu hastalıkları tanımlamaya çalışıyoruz. Zira tedavi bulabilmek için sebeplerini de bulabilmemiz gerekiyor” dedi.
“ÜÇ DÜZENEK BUNA YOL AÇIYOR”
Uzun Covid’i tetikleyen üç düzeneğin göze çarptığını anlatan Prof. Dr. Lorenzo, şu ayrıntıları verdi:
“Bunlardan birincisi, hiper immün cevap yani çok bağışıklık karşılığı. Bu da bedende yüksek inflamasyona bağlı şikayetlere yol açıyor. İkincisi, hastalık geçmesine karşın virüsün bedenin bir yerlerinde, kanda hala az da olsa bilinmeyen kalmış olması.
Diğer hipotez ise koagülan dediğimiz pıhtılaşma problemlerine yol açması ve tromboz yani pıhtıya niye olması. Bu pıhtılar da beynin ince damarlarında minik tıkanıklıklara niye olurak mental tesirlere niye olabiliyor.
Eğer biz, hangi hastada hangi sebebin olduğunu âlâ tanımlayabilirsek, en yeterli tedaviye de o denli ulaşabiliriz. Bilim dünyasının şu an üzerinde tartıştığı konulardan birisi aferez tedavileri yani plazma değişimi ile hastanın kanını albümün proteini üzere tedavi edici çözeltilerle değiştiriyoruz.”
KLİNİK ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
Hastadaki düzeneğin ne olduğuna bakılırsa tedaviler verilmesi gerektiğine de işaret eden Prof. Dr. Lorenzo kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Eğer pıhtılaşma sorunu var ise, kan sulandırıcı dediğimiz damar açıcı ilaçlar veriyoruz. Şayet hala Covid varlığını bedende tespit ettiysek, ona nazaran plazma aferez dediğimiz plazmayı değiştirme sürecini yapabiliyoruz.
Ya da inflamasyon yani bağışıklık karşılığının yüksek olduğu bir durum var ise, bu biçimde da bu inflamasyonu yani bağışıklığı baskılayacak tedavilere yöneliyoruz. TPE sürecini pandemi devrinde bilhassa ağır bakımda yatan önemli Covid hastalarda devamlı kullandık ve mevt oranlarını azalttığı da tekraren gösterildi.
Yani aslında bu yol, akut Covid enfeksiyonunda kullanılıyordu. Artık Covid’in uzun devir tesirlerinde de bunun yararı olabilir mi, bunun üzerine çalışmalar yürütülüyor. Kronik ya da uzun devir Covid tesirlerinde plazma değişiminin delilleri çabucak hemen tam olarak kâfi değil.
Akut devirde epey tesirli olduğunu biliyoruz lakin kronik periyottaki sonuçlar çabucak hemen klinik çalışmalar kapsamında. Bizim merkezimizde de buna yönelik bir çalışma yürütülüyor ve uzun devir Covid’den mustarip inflamasyon belirteçleri yüksek olan hastalar dahil edildi. Sonuçlar, bilimsel olarak da yayınlanacak” (DHA)
Okumaya devam et...
Dünya Sıhhat Örgütü Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus geçen çarşamba “pandeminin sonu göründü” açıklamasını yaptı lakin bilim dünyası pandemi bitme noktasına gelse de Covid’in yarattığı uzun devir tesirlerle uğraşıyor.
Hastalığı geçirdikten aylar daha sonra dahi yorgunluk, halsizlik, şuur bulanıklığı, unutkanlık hatta çeşitli mental meselelere dahi yol açabilen Covid enfeksiyonunun bedende yarattığı uzun devir tesirler için yen tedavi yolları aranıyor.
Dünyada şimdiye dek 612 milyon kişinin virüsle enfekte olduğu açıklansa da kayıtlara girmeyenlerle birlikte bu sayının epey daha büyük boyutlarda olduğu düşünülüyor. Yalnızca ABDde çalışma çağındaki 18-65 yaş kümesi 16 milyon insanın Covid daha sonrası uzamış tesirler niçiniyle sıhhat sorunu yaşadığı kaydediliyor. Kan hastalıkları ve tedavileriyle ilgili gelişmelerin tartışıldığı ve 14-17 Eylül tarihleri içinde İstanbul’da gerçekleştirilen 17’nci Dünya Aferez Kongresi’ne 31 ülkeden yüzlerce uzman katıldı.
Kongredeki konuşmacılardan biri olan Barcelona Üniversite Hastanesi Hematoloji Kısmından Prof. Dr. Miquel Lozano, ağır Covid hastalarındaki plazma değişimi tedavilerinin, uzamış Covid hastalarında da tesirli olabileceğini kaydetti.
Prof. Dr. Miquel Lozano
“UZAMIŞ KOVİD TESİRİ ŞAHISTAN ŞAHSA FARKLI”
Son senelerda biroldukça hastalıkta uygulanan terapötik plazma değişimi ile hasta kanı plazma ve öbür bileşenlerine ayrılıyor ve hastalık etkenlerinin ağır olduğu plazma kısmının yerine, albümin üzere tedavi edici proteinler konarak hastanın kanının değiştirilmesi sağlanıyor.
Bu tedavi yolunun Covid geçirdikten aylar daha sonra bile hala şikayetleri bitmeyen kimi hasta kümelerinde tesirli olabileceğini kaydeden Prof. Dr. Lorenzo şöyleki konuştu:
“Dünyada 610 milyondan fazla insan Covid pandemisinden etkilendi. Bunlar resmi sayılar. Bu sayının fazlaca daha yüksek olduğu düşünülüyor. Bu insanların yüzde 5 ila 15’i, hastalık geçtikten aylar daha sonra bile Covid’in tesirlerini taşıyor.
Buna Long Term Covid’ yani uzun devir Covid tesirleri diyoruz. Uzamış Kovidde, hastalığın semptomları şahıstan şahsa değişiyor. Çok yorgun hissetmek, beyin sisi dediğimiz mental meseleler, pıhtılaşma sorunları çok bağışıklık cevabı üzere bir epey formu var.
ötürüsıyla uzun devir Covid’de tek bir hastalık ismi söyleyemiyoruz. Öncelikle bu hastalıkları tanımlamaya çalışıyoruz. Zira tedavi bulabilmek için sebeplerini de bulabilmemiz gerekiyor” dedi.
“ÜÇ DÜZENEK BUNA YOL AÇIYOR”
Uzun Covid’i tetikleyen üç düzeneğin göze çarptığını anlatan Prof. Dr. Lorenzo, şu ayrıntıları verdi:
“Bunlardan birincisi, hiper immün cevap yani çok bağışıklık karşılığı. Bu da bedende yüksek inflamasyona bağlı şikayetlere yol açıyor. İkincisi, hastalık geçmesine karşın virüsün bedenin bir yerlerinde, kanda hala az da olsa bilinmeyen kalmış olması.
Diğer hipotez ise koagülan dediğimiz pıhtılaşma problemlerine yol açması ve tromboz yani pıhtıya niye olması. Bu pıhtılar da beynin ince damarlarında minik tıkanıklıklara niye olurak mental tesirlere niye olabiliyor.
Eğer biz, hangi hastada hangi sebebin olduğunu âlâ tanımlayabilirsek, en yeterli tedaviye de o denli ulaşabiliriz. Bilim dünyasının şu an üzerinde tartıştığı konulardan birisi aferez tedavileri yani plazma değişimi ile hastanın kanını albümün proteini üzere tedavi edici çözeltilerle değiştiriyoruz.”
KLİNİK ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
Hastadaki düzeneğin ne olduğuna bakılırsa tedaviler verilmesi gerektiğine de işaret eden Prof. Dr. Lorenzo kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Eğer pıhtılaşma sorunu var ise, kan sulandırıcı dediğimiz damar açıcı ilaçlar veriyoruz. Şayet hala Covid varlığını bedende tespit ettiysek, ona nazaran plazma aferez dediğimiz plazmayı değiştirme sürecini yapabiliyoruz.
Ya da inflamasyon yani bağışıklık karşılığının yüksek olduğu bir durum var ise, bu biçimde da bu inflamasyonu yani bağışıklığı baskılayacak tedavilere yöneliyoruz. TPE sürecini pandemi devrinde bilhassa ağır bakımda yatan önemli Covid hastalarda devamlı kullandık ve mevt oranlarını azalttığı da tekraren gösterildi.
Yani aslında bu yol, akut Covid enfeksiyonunda kullanılıyordu. Artık Covid’in uzun devir tesirlerinde de bunun yararı olabilir mi, bunun üzerine çalışmalar yürütülüyor. Kronik ya da uzun devir Covid tesirlerinde plazma değişiminin delilleri çabucak hemen tam olarak kâfi değil.
Akut devirde epey tesirli olduğunu biliyoruz lakin kronik periyottaki sonuçlar çabucak hemen klinik çalışmalar kapsamında. Bizim merkezimizde de buna yönelik bir çalışma yürütülüyor ve uzun devir Covid’den mustarip inflamasyon belirteçleri yüksek olan hastalar dahil edildi. Sonuçlar, bilimsel olarak da yayınlanacak” (DHA)
Okumaya devam et...