Nomofobi (telefonsuz kalma korkusu) olarak isimlendirilen akıllı telefon bağımlılığın pandemide daha da arttığına dikkat çeken Uludüz, “Sağlığınız için kendinizi frenleyin” dedi.
Günümüzde bir epeyce insan kabullenmek istemese de akıllı telefonlara bağımlı durumda… Hatta büyük bir çoğunluk telefondan uzak kalma korkusu yaşıyor ve bu yüzden gerilime giriyor. ‘Akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 58’i telefonunu denetim etmeden 1 saatten çok vakit geçiremiyor. Bu oran 18-24 yaş içinde yüzde 68’e çıkıyor. Türkiye’de uyandıktan daha sonraki birinci 15 dakika içerisinde telefona bakma oranı yüzde 79 ve günde ortalama 5 saat telefonla ilgileniyoruz’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, telefon bağımlılığının sıhhate ziyanlarını ve bu sıkıntıyla başa çıkma yollarını şöyleki anlattı…
Ne üzere sıkıntılar yaşanır?
Çağdaş teknoloji, birbirimizle irtibat kurma konusunda ihtilal yarattı. Fakat bunun olumsuz tarafları da var. Çok sayıda psikolog, çok cep telefonu kullanmasının gençlerin ruh sıhhati üzerinde ziyanlı tesirleri olduğunu bildiriyor. Çok cep telefonu kullanmasına bağlı oluşabilecek sıkıntılar ise şu biçimde sıralanıyor: Uykusuzluk, depresyon, göz bozukluğu, özgüven eksikliği ve intihar niyetleri. Telefondan uzak kalma derdi yaşadığımızda, niye telefonumuza döndüğümüzü bilmiyoruz… Zira bu hareketi şuurlu olarak yapmıyoruz. Sonuç olarak, ağır biçimde filtrelenmiş ve mükemmelleştirilmiş içerik tüketme tuzağına düşüyoruz. Dikkatimizi gerilimli fikirlerden ve uyaranlardan uzaklaştırmak faydalı bir zihinsel müdahale olabilirken, bunu telefonumuzla yapmaya çalışınca oluşan anksiyeteyi farkında olmadan engellemek yerine daha da artırıyoruz. Daha da üzücü olan anksiyete yakınmaları, oburlarının allanmış pullanmış ve filtrelenmiş ömürlerini izlerken ortaya çıkan yetersizlik hisleriyle büyük ölçüde şiddetleniyor.
1-Uzaklaşmayı deneyin
Telefon telaşından kurtulmanıza yardımcı olacak tahminen de tek şey, telefonunuzdan uzaklaşmak olacak. İster yalnızca bir gün hiç telefon kullanmayın, isterseniz bütün bir hafta telefonsuz yaşayın, inanın telefonsuz geçireceğiniz müddet aygıta olan bağlılığınızı ortadan kaldırmaya yardımcı olacak ve telefonun duygusal sıhhatinizi nasıl bozduğunu daha net görmenize yardımcı olacaktır.
2-Dijital detoks yapın
Telefonunuzdaki kullanmadığınız uygulamaları en son ne vakit temizlediniz? Orada nitekim gereksiniminiz olmayan birkaç uygulama olduğuna eminim. Dijital dağınıklığı azaltmak, dikkat dağınıklığınızı ve uygulamaları bulmak için harcadığınız vakti da azaltır, ayrıyeten telefonunuzu daha akıcı ve kullanması kolay hale getirir. Bu da telefonu elinize aldığınızda, kullanmanız gerekenden bir saniye daha uzun müddet harcamayacağınız manasına gelir.
3-Sınırlar oluşturun
Kimi dijital hudutlar oluşturmak, telefonunuza olan bağımlılığınızı hafifçeletmenize ve buna bağlı korkuyu azaltmaya yardımcı olabilir. Örneğin, yatmadan en az bir saat evvel telefonunuzu bırakın. Ayrıyeten telefonunuzu başucu masanızın üzerinde bulundurmayın. Bu durum, sabahları çabucak cep telefonunuzu açmanızı da engelleyecektir.
4-Bir liste hazırlayın
Her hafta başında o hafta yapmanız gereken ve vakit alacak şeylerden oluşan bir yapılacaklar listesi hazırlayın. Başınızı dağıtmak için telefonunuzu elinize almak istediğinizde bunun yerine listenizden bir iş seçin ve onu bitirmeye odaklanın. Günlük tutmak, yoga yapmak, müzik aleti çalmak üzere hepimizin daha fazla vakit ayırmayı dilediğimiz küçük tutkuları vardır. Bunları önceliğiniz haline getirerek telefonunuzu sıkıcı hale getirebilirsiniz.
5-‘Mutlu bir alan’ yaratın
Çoğumuz için dikkat dağıtıcı bir şey olan telefonla vakit geçirmek artık kökleşmiş ve kırılması sıkıntı bir alışkanlık. Telefon telaşıyla uğraşta sizlere yardımcı olabilecek bir nokta da telefonunuzda uygun hissetmenize yardımcı olan bir alan yaratmaktır. Bu, en sevdiğiniz şeyler, sevdiklerinizin manzaraları yahut alıntılarla dolu bir fotoğraf albümü olabilir.
6-Takibi bırakın
Kimi hesaplar, web siteleri yahut bireyler sizi sırf kendiniz hakkında daha makûs hissettiriyorsa, onlarla etkileşim kurmayın. Ne tükettiğinize dikkat edin. İzlediğiniz içeriğin kaygınızın artmasına niye olduğunu fark ederseniz, izlemeyi bırakıp öteki şeylere yönelin ‘takibi bırak’ düğmesinin orada olmasının bir sebebi var! Düzgün hissettirmiyorsa, takip etmek zorunda değilsiniz.
Okumaya devam et...
Günümüzde bir epeyce insan kabullenmek istemese de akıllı telefonlara bağımlı durumda… Hatta büyük bir çoğunluk telefondan uzak kalma korkusu yaşıyor ve bu yüzden gerilime giriyor. ‘Akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 58’i telefonunu denetim etmeden 1 saatten çok vakit geçiremiyor. Bu oran 18-24 yaş içinde yüzde 68’e çıkıyor. Türkiye’de uyandıktan daha sonraki birinci 15 dakika içerisinde telefona bakma oranı yüzde 79 ve günde ortalama 5 saat telefonla ilgileniyoruz’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, telefon bağımlılığının sıhhate ziyanlarını ve bu sıkıntıyla başa çıkma yollarını şöyleki anlattı…
Ne üzere sıkıntılar yaşanır?
Çağdaş teknoloji, birbirimizle irtibat kurma konusunda ihtilal yarattı. Fakat bunun olumsuz tarafları da var. Çok sayıda psikolog, çok cep telefonu kullanmasının gençlerin ruh sıhhati üzerinde ziyanlı tesirleri olduğunu bildiriyor. Çok cep telefonu kullanmasına bağlı oluşabilecek sıkıntılar ise şu biçimde sıralanıyor: Uykusuzluk, depresyon, göz bozukluğu, özgüven eksikliği ve intihar niyetleri. Telefondan uzak kalma derdi yaşadığımızda, niye telefonumuza döndüğümüzü bilmiyoruz… Zira bu hareketi şuurlu olarak yapmıyoruz. Sonuç olarak, ağır biçimde filtrelenmiş ve mükemmelleştirilmiş içerik tüketme tuzağına düşüyoruz. Dikkatimizi gerilimli fikirlerden ve uyaranlardan uzaklaştırmak faydalı bir zihinsel müdahale olabilirken, bunu telefonumuzla yapmaya çalışınca oluşan anksiyeteyi farkında olmadan engellemek yerine daha da artırıyoruz. Daha da üzücü olan anksiyete yakınmaları, oburlarının allanmış pullanmış ve filtrelenmiş ömürlerini izlerken ortaya çıkan yetersizlik hisleriyle büyük ölçüde şiddetleniyor.
1-Uzaklaşmayı deneyin
Telefon telaşından kurtulmanıza yardımcı olacak tahminen de tek şey, telefonunuzdan uzaklaşmak olacak. İster yalnızca bir gün hiç telefon kullanmayın, isterseniz bütün bir hafta telefonsuz yaşayın, inanın telefonsuz geçireceğiniz müddet aygıta olan bağlılığınızı ortadan kaldırmaya yardımcı olacak ve telefonun duygusal sıhhatinizi nasıl bozduğunu daha net görmenize yardımcı olacaktır.
2-Dijital detoks yapın
Telefonunuzdaki kullanmadığınız uygulamaları en son ne vakit temizlediniz? Orada nitekim gereksiniminiz olmayan birkaç uygulama olduğuna eminim. Dijital dağınıklığı azaltmak, dikkat dağınıklığınızı ve uygulamaları bulmak için harcadığınız vakti da azaltır, ayrıyeten telefonunuzu daha akıcı ve kullanması kolay hale getirir. Bu da telefonu elinize aldığınızda, kullanmanız gerekenden bir saniye daha uzun müddet harcamayacağınız manasına gelir.
3-Sınırlar oluşturun
Kimi dijital hudutlar oluşturmak, telefonunuza olan bağımlılığınızı hafifçeletmenize ve buna bağlı korkuyu azaltmaya yardımcı olabilir. Örneğin, yatmadan en az bir saat evvel telefonunuzu bırakın. Ayrıyeten telefonunuzu başucu masanızın üzerinde bulundurmayın. Bu durum, sabahları çabucak cep telefonunuzu açmanızı da engelleyecektir.
4-Bir liste hazırlayın
Her hafta başında o hafta yapmanız gereken ve vakit alacak şeylerden oluşan bir yapılacaklar listesi hazırlayın. Başınızı dağıtmak için telefonunuzu elinize almak istediğinizde bunun yerine listenizden bir iş seçin ve onu bitirmeye odaklanın. Günlük tutmak, yoga yapmak, müzik aleti çalmak üzere hepimizin daha fazla vakit ayırmayı dilediğimiz küçük tutkuları vardır. Bunları önceliğiniz haline getirerek telefonunuzu sıkıcı hale getirebilirsiniz.
5-‘Mutlu bir alan’ yaratın
Çoğumuz için dikkat dağıtıcı bir şey olan telefonla vakit geçirmek artık kökleşmiş ve kırılması sıkıntı bir alışkanlık. Telefon telaşıyla uğraşta sizlere yardımcı olabilecek bir nokta da telefonunuzda uygun hissetmenize yardımcı olan bir alan yaratmaktır. Bu, en sevdiğiniz şeyler, sevdiklerinizin manzaraları yahut alıntılarla dolu bir fotoğraf albümü olabilir.
6-Takibi bırakın
Kimi hesaplar, web siteleri yahut bireyler sizi sırf kendiniz hakkında daha makûs hissettiriyorsa, onlarla etkileşim kurmayın. Ne tükettiğinize dikkat edin. İzlediğiniz içeriğin kaygınızın artmasına niye olduğunu fark ederseniz, izlemeyi bırakıp öteki şeylere yönelin ‘takibi bırak’ düğmesinin orada olmasının bir sebebi var! Düzgün hissettirmiyorsa, takip etmek zorunda değilsiniz.
Okumaya devam et...