Sitemizin hiçbir kişi, kurum yada kuruluş ile bağlantısı bulunmamaktadır. Bağımsız olarak sosyal etkileşim kurabileceğiniz yurtdışı kültür etkinliklerini tartıştığımız forum sitesidir.

Barış Manço’nun vefatının 23’ncü yılı

Beykozlu

New member
Anadolu rock kavramını Türkiye’ye taşıyan Mehmet Barış Manço, 23 yıl evvel bugün ortamızdan ayrıldı.

Pop müziğin önde gelen isimlerinden, müzikçi, bestekar, kelam müellifi ve TV programcısı Barış Manço, 31 Ocak’ı 1 Şubat 1999’a bağlayan gece ani tansiyon düşmesi kararı kötüleşerek hayata veda etti.

56 yaşında hayatını yitiren Manço, vefatının 23’ncü yılında da unutulmadı.

ÇOCUKLUĞU BABASIYLA GEÇTİ

İsmail Hakkı Manço ile Türk sanat müziği sanatkarı Rikkat Uyanık çifti, İkinci Dünya Savaşı sürerken doğan çocuklarından birincisine “Savaş”, 2 Ocak 1943’te Üsküdar’da doğan ikinci çocuklarına ise “Mehmet Barış” ismini verdi. Barış Manço’nun Oktay ve İnci isimli iki kardeşi daha oldu.

Lakin 3 yaşına geldiğinde, anne ve babası ayrılan sanatçı, çocukluğunu babasının yanında geçirdi. Kadıköy Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu’nu bitiren Manço, babasının vefatının akabinde Galatasaray Lisesi’ndeki eğitimini bırakarak, Şişli Terakki Lisesi’ne devam etti.


BİRİNCİ KONSERİ GALATASARAY LİSESİ’NDEYDİ

Manço, birinci kümesini 1958’de Galatasaray Lisesinde okurken, “Barış Manço ve Kafadarlar” ismiyle kurdu ve birinci bestesini “Dream Girl” ismiyle çıkardı. Ünlü sanatçı, müzik hayatındaki birinci konserini de bir daha Galatasaray Lisesi’nin konferans salonunda verdi. “Harmoniler” kümesiyle 1962’de birinci 45’lik plağını çıkaran Manço, çabucak hemen 19 yaşındayken yayımladığı bu albümde, İngilizce kelamlı “Twist in USA” ve “The Jet” isimli iki müziğe imza attı. Usta sanatçı, bu albümden bir yıl daha sonra Belçika’da bulunan ağabeyi Savaş Manço’nun yanına giderek, Belçika Hoş Sanatlar Akademisine kaydoldu.

Okulda fotoğraf, grafik, desen ve iç mimari okuyan Manço, bir taraftan da gece bekçiliği ve garsonluk yaptı. Yabancı müzisyenlerden oluşan “Vahşi Kediler” kümesiyle da bir süre çalışan Manço’nun, 1964’te doldurduğu biri İngilizce, ikisi Fransızca üç şarkılık 45’liği Fransa’da yayımlandı. 12 Ocak 1965’te Paris Olympia Konseri’ni veren sanatçı, Mazhar Alanson ve Fuat Güner’in öncülüğündeki “Kaygısızlar” kümesiyle 1967’de “Kol Düğmeleri”ni çıkardı.


“BU DÜNYAYA NİYETLERİMİ AKTARMAYA GELDİM”

Müzikle bağını koparmayan sanatçı, bir röportajında kendisini şöyleki anlatmıştı:

“Barış Manço müzik söyler, ikincisi çocuk programı yapar, üçüncüsü dünyayı gezer. Bu toplum beni müzik söylerken tanıdı ve çocuklarla ilgilenirken tekrar tanıdı ve bu ortada dünyayı dolaşıp öbür insanları anlatan kişi olarak tanıdı. Ben bu dünyaya müzikçi olarak gelmedim. Benim birinci işim bu değil. Ben fikirlerimi bu dünyaya aktarmak için geldiğime inanıyorum. Bu kanılar kimi vakit müzik eşliğinde daha hoş, daha sevecen, daha güzel algılanıyor. Onun için bana verilen bu nimeti kullandım.”



‘DAĞLAR DAĞLAR’ YAPITI MESLEĞİNDE DÖNÜM NOKTASI OLDU

Devrin aranjman modasına reaksiyon gösteren Barış Manço, “Kızılcıklar Oldu mu?”, “Derule”, “Kirpiklerin Ok Ok Eyle” isimli türküleri rock’n roll ve twist şekillerinde seslendirdi. “Sychedelic” müzik akımından da etkilenen küme, “Ağlama Değmez Hayat” müziğiyle muvaffakiyet yakaladı. “Altın Plak” mükafatı kazanan bu albümün akabinde Barış Manço ve Kaygısızlar, Fransa’ya gitti. Burada plak çalışması yapılsa da albüm uzun müddet piyasaya sürülmedi ve Kaygısızlar ile yollarını ayıran sanatçı, 1970’te yurda döndü.

Bestesini 1970’te yaptığı “Dağlar Dağlar” isimli yapıtın yer aldığı plak, Manço’nun mesleğinde bir dönüm noktası oldu ve sanatkara mesleğindeki tek Platin Plak Ödülü’nü kazandırdı. Periyodun ünlü müzisyenlerinden Cüneyd Orhon’un da eşlik ettiği plak, kısa müddette 700 bin sattı. “Moğollar” ile de bir süre çalışan Barış Manço’nun, Anadolu turnesi sırasında otobüsü dinamitli taarruza uğradı. Manço’nun saçlarının uzun olması ötürüsıyla gerçekleştirildiği öne sürülen hücumda sanatkarlar yara almadı. Müzisyenlerden birinin yabancı asıllı olması niçiniyle de Antalya’da gözaltına alınan Barış Manço, birinci duruşmada özgür kaldı.

Barış Manço, Moğollar’la yolları ayırıp “Kurtalan Ekspres”i kurdu. İsmini İstanbul’dan Güneydoğu’ya giden trenden alan kümede, Murat Ses, Parıltı Moray, Celal İnanç, Özkan Uğur ve Engin Yörükoğlu yer alıyordu. bir süre daha sonra, ayrılıklar yaşanan kümeye, Manço’nun uzun yıllar birlikte çalışacağı Ahmet Güvenç ile Bahadır Akkuzu dahil oldu. Askerliğini yedek subay olarak Polatlı ve Amasya’da yapan Manço, vatani nazaranvin akabinde Kurtalan Ekspres ile Anadolu turnesine çıktı.


1976 YILINDA İNGİLİZCE ALBÜM ÇIKARDI

Birinci senelerında kısa saçlı olarak sahneye çıkan usta sanatkarın Türkiye’de her insanın hafızasına kazınan uzun saçları, otantik kıyafetleri, bilezik, yüzük ve kemerle tasarladığı imajı ile tiyatral yetenekleri çok ilgi çekti. Barış Manço’nun birinci uzunçaları (LP) “2023”, 1975’te çıktı. “Progresif rock” esintileri taşıyan albümde, Cumhuriyet’in 100. yılı anısına sanatkarın bestelediği enstrümantal müzik “2023”ün yanı sıra “bir daha Yol Göründü Gurbete” ve “Yol Verin Ağalar Beyler” isimli müzikler beğeni topladı.

Yurt haricinde da başarılı olmayı hedefleyen Manço, Belçika’ya giderek, 1976’da “Baris Mancho” isimli birinci İngilizce kelamlı albümünü yayımladı. “Yeni Bir Gün” albümünü ise 1979’da müzikseverlerin beğenisine sunan sanatçı “Hey” mecmuasının, “Yılın Erkek Sanatçısı” ve “Yılın Albümü” mükafatlarını aldı. Tıpkı yıl çıktığı Anadolu turnesinin tüm gelirini sağır ve dilsiz çocukların eğitimi ve tedavisi için bağışlayan Manço, çabucak sonrasında Hollanda, Belçika, İngiltere, Almanya ve Kıbrıs’ta konserler verdi.


TRAFİK KAZASI GEÇİRDİ, SAHNELERDEN UZAK KALDI

Belçika’daki konserden dönerken 24 Ağustos 1979’da Edirne’de bir trafik kazası geçiren Manço, bir süre sahnelerden uzak kaldı. Barış Manço, 1981’in sonuna yanlışsız “Sözüm Meclisten Dışarı” albümünü müzikseverlerin beğenisine sundu. “Gül Pembe”, “Ali Müellif Veli Bozar” ve “Alla Beni Pulla Beni” isimli unutulmaz müziklerin yanı sıra “Dönence”nin de yer aldığı albümün bir epey müziği, bir süre TRT’nin denetleme şurasına takılarak, televizyon ve radyoda çalınamadı.

Halkla kurduğu bağı 1983’te “Estağfurullah Ne Haddimize”, 1985’te “24 ayar”, 1986’da “Sahibinden İhtiyaçtan” albümleriyle güçlendiren Manço, 1989’da “Darısı Başınıza”, 1992’de “Mega Manço”, 1995’te “Müsaadenizle Çocuklar”, 1996’da ise “Live in Japan” albümlerini sevenleriyle buluşturdu. Manço, müzikte açtığı yolun yanı sıra müzik kelamlarıyla de kültür ömrüne kıymetli katkılarda bulundu. Biroldukca müziğinin son kıtasında, kendi ismine yer veren sanatçı, yapıtlarında, unutulan kıymetleri hatırlattı, toplumsal mevzulara ve ailenin kıymetine dikkati çekti. Barış Manço, 1970’te kısa süren bir evlilik yaptı. Lale Çağlar 1979’da evlenen Manço’nun “Doğukan Hazar” ve “Batıkan Zorbey” ismini verdiği iki oğlu dünyaya geldi.


“SİYASETE GİRMEM HATAYDI”

Sanatçı, 1994’teki lokal seçimlerde DYP’den Kadıköy Belediye Başkanlığı için aday oldu. Yalnızca 20 gün süren siyaset ömrüyle ilgili yaptığı bir söyleşide, “Siyasete girmem hayattaki en büyük yanlışımdı. Ancak uçurumun kenarından döndüm. Baktım ki oradaki kurallar bana ve sıhhatime ziyan verecek, vazgeçtim. Fakat bana uzun bir rahatsızlık mühletine mal oldu.” dedi.

ÇOCUKLARA ÖĞÜTLER VERDİ

İçindeki çocuğu hiç bir vakit kaybetmediğini her fırsatta aktaran usta sanatçı, direktör Oksal Pekmezoğlu’nun 1975’te çektiği “Baba Bizi Eversene” sinemasının başrolünde oynadı. Barış Manço, hazırladığı “7’den 77’ye” isimli programı, 1988’de TRT idaresine kabul ettirmeyi başardı. Programda, çocuklara öğütler verdiği “Adam Olacak Çocuk”, yaşlılara hürmetin ehemmiyetine dikkati çektiği “İkinci Kahvaltı”, dünyayı dolaştığı “Dönence” ve Türkiye’yi dolaştığı “Dere Zirve Türkiye” başlıklı kısımlara yer verdi. Program, 1988-1998’de 10 yıl boyunca her pazar öğledilk evvel TRT 1’de yayımlandı, çabucak sonrasında TGRT ve ATV’de de izleyiciyle buluştu.

“Modern halk ozanı” olmasının yanında, “Türk televizyonlarının birinci gezgini” olarak da gösterilen sanatçı, 5 kıtada, 140 yörede 800 bin kilometreye yakın yol katetti. Manço, Ertuğrul Fırkateyni’nin Japonya’ya gelişinin 100. yılı ötürüsıyla 1990’da düzenlenen “Türk-Japon dostluğu” aktiflikleri için gittiği Japonya’da büyük bir coşkuyla karşılandı. Müziklerinde Japonca kelamlara de yer veren unutulmaz sanatkara “Min-On Vakfı Yüksek Gurur Madalyası” verildi. Manço, buradaki konser kaydını da “Live in Japan” ismiyle yayımladı. Türk dünyası ile de epeyce âlâ bağlar geliştiren sanatkara, Türkmenistan Devlet Lideri Saparmurat Niyazov tarafınca “Türkmen vatandaşlığı” verildi. Belçika ve Fransa da sanatçıyı birfazlaca sefer ödüllendirdi.


80 YAŞINDA SAHNEYE ÇIKMA HAYALİ VARDI

Birinci albümüne Cumhuriyet’in 100. yılının kutlanacağı yıl olan “2023” ismini veren Barış Manço, bir röportajında, “Benim birkaç hayalim var, 80 yaşındayken elimde bastonum, tahminen kolumda Doğukan, onun sayesinde çıkarım sahneye ve senfoni orkestrasına 2023’ü çaldırmak en büyük ideallerimden birisi.” demişti.

“PROGRAMLAYAMAYACAĞIMIZ TEK ŞEY ÖLÜM”

Manço, verdiği bir söyleşide vefata dair ise“Yaşantımızın her dakikası programlıdır. Öbür türlü bu tempoya ayak uydurmak mümkün değil… Çalışmayı seviyorum, bu ömür üslubumu da. Tek programlayamayacağımız şey ölümdür.” tabirlerini kullanmıştı.

40 YILLIK SANAT HAYATINDA 200 BESTE YAPTI

Yaklaşık 40 yıllık sanat ömründe 200 besteye imza atan, ulusal ve milletlerarası alanda bir fazlaca mükafata layık görülen sanatkarın aldığı ödüllerden kimileri şu biçimde:

1980’de “Altın Orfe” Mükafatı, 1987’de “Belçika Kültür Elçisi”, 1991’de “Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı”, “Hacettepe Üniversitesi Onursal Doktora ve Japonya Soka Üniversitesi Kültür ve Barış Ödülü”, 1992’de “Belçika Krallığı Leopold II Şövalyesi Nişanı” ve “Fransız Kültür Bakanlığı Edebiyat ve Sanat Şövalyesi Nişanı”, 1994’te Kocaeli Üniversitesi Barış Diploması, 1995’te Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı Türkmen vatandaşlığı, 1995’te Pamukkale Üniversitesinden onursal doktora, 1995’te “Japonya Min-On Vakfı Yüksek Erdem Madalyası”, 1997’de “Belçika Liege Prensliği Onursal Hemşerilik Beratı”
 
Üst