Çocukluk çağında görülen Tip 1 diyabetin geriye döndürülebilir bir sıhhat sorunu olmadığını belirten Prof. Dr. Osman Erk, “Ancak küçük büyük herkesi tehdit eden Tip 2 diyabet hayat stili değişiklikleriyle önlenebilen bir hastalıktır” dedi.
Günümüzde bulaşıcı olmayan global bir salgın hastalık olarak nitelendirilen diyabet, yetişkinlerin yanı sıra çocuklarda da yaygın görülüyor. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, sinsice ilerleyen ve kıymetli sıhhat problemlerine yol açan bu hastalıkla ilgili kıymetli noktalara değindi. İşte açıklamaları.
Prof. Dr. Osman Erk
Açlık kan şekerinin olağan olması, diyabet olmadığı manasına gelmez
Tip 1 diyabet ömür uzunluğu insülin almayı gerektirir. Tip 2 diyabet ise önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Erken periyotta açlık kan şekeri olağan olabilir. Açlık glikoz tayininin yanı sıra, tokluk glikoz tayinleri kıymetlidir. Açlık kan şekerinin olağan olması diyabet olmadığı manasına gelmez. Olağan açlık kan şekerinin üst limiti 100 mg/dl’dir. Açlık kan şekeri ile bir arada insülin seviyesi de ölçülmelidir. Açlık durumunda ölçülen insülinin 5 mg/dl’den az olması ülküdür. 100 mg/dl ile 126 mg/dl içindeki kan şekeri pahaları, kanda HbA1c tayini ile bir arada değerlendirilmelidir. HbA1c, son 3 aylık kan şekeri ortalamasını gösteren epey kıymetli ve bedelli bir biyokimyasal tetkiktir.
Nasıl korunabiliriz?
Tip 2 diyabet uzun bir müddetç (5-15 yıl) daha sonrası ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu süreç ortasında ömür usulü değişiklikleri ve uygun diyet, hastalık gelişmesini katiyetle önleyebilir. Glisemik indeksi ve glisemik yükü düşük, kalorisi uygun, zerzevat yüklü bir diyet hastalığın gelişmenini önleyebildiği üzere, hastalığın birinci periyotlarında bu süreci geriye döndürebilir. Başta beslenme ve antrenman olmak üzere ömür şekli değişiklikleri kan şekeri yüksekliği ile birlikte şahısta var olan yüksek tansiyon, yüksek trigliserit ve kolesterol seviyelerini ve bünyede var olan inflamasyonu (iltihaplanma) olağana döndürebilir.
Genetik geçişli midir?
Şeker hastalığının genetik bir hastalık olduğu, asla önleyemeyeceği fikri hakikat değildir. İnsanların genetik yapılarının yüzde 99’u uzun yıllar tıpkı kalmasına karşın şeker hastalığının salgın ve yaygın bir hastalık hale gelmesi, genetik faktörlerden epey hayat üslubu ve beslenme alışkanlıklarına bağlı olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. Şeker hastalığının ortaya çıkışında obezite, gerilim, bağışıklık sistemi-sindirim sistemi ile alakalı bozukluklar, çevresel toksinler ve bedendeki genel inflamasyon değerli rol oynar. Özetle genetik yapı tip 2 diyabet için risk faktörüdür, ama hastalığın tüm dünya ölçeğinde epey süratle yaygınlaşması yalnızca genetik risklerle açıklanamaz. Genler, diyabet silahını doldurur ama tetiği çeken etraf ve ömür biçimidir. Dış etraftan ve içeriden gelen tesirler genleri tetikleyerek diyabetin çıkmasına kolaylaştırır yahut zorlaştırır.
Hangi hastalıklara niye olur?
Diyabet bütün kronik hastalıkların ana sebebidir. Denetim altına alınmazsa hayati tehlike yaratabilir. İste yol açtığı rahatsızlıklar.
■ Kalp ve damar hastalıklarının eş kıymetidir.
■ Diyabet-hipertansiyon beraberliği sık görülür. (yüzde 75)
■ Erişkinlerde en sık körlük niçinidir.
■ Hastaların yüzde 70-80’inde karaciğer yağlanması, az kısmında karaciğer sirozu vardır.
■ Alzheimer riskini 4 kat artırır.
■ Depresyon ve his durum bozukluğuna niye olur. (yüzde 50)
■ Kronik böbrek yetmezliğinin en sık sebebidir.
■ Kanser ve enfeksiyon riskini artırır.
■ Beyin hastalıklarına, el ve ayaklarda his kaybına niye olur.
■ Cinsel münasebet bozukluğuna yol açar.
■ Felç riskini 3-4 kat artırır.
Sadece ilaçlarla düzelmez
Tip 2 diyabet; antidiyabetik ilaçlar ve/veya insülin ile tedavi edilirken risk faktörlerinin düzeltilmesi, ömür üslubunun değiştirilmesi, beslenmenin uygun hale getirilmesi, fizikî aktivitenin artırılması ve gerilim halinin sonlandırılması da gerekir. Bu etkenler değiştirilmeden yapılacak ilaç ve insülin tedavisi, hastada ortaya çıkacak inme ve kalp krizi üzere komplikasyonları asla önlemeyecektir. Rafine karbonhidrat; yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren gazlı içecekler; çok doymuş yağ ve trans yağ tüketirken ilaçların fazla bir olumlu tesiri ortaya çıkmayacaktır.
Okumaya devam et...
Günümüzde bulaşıcı olmayan global bir salgın hastalık olarak nitelendirilen diyabet, yetişkinlerin yanı sıra çocuklarda da yaygın görülüyor. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, sinsice ilerleyen ve kıymetli sıhhat problemlerine yol açan bu hastalıkla ilgili kıymetli noktalara değindi. İşte açıklamaları.
Prof. Dr. Osman Erk
Açlık kan şekerinin olağan olması, diyabet olmadığı manasına gelmez
Tip 1 diyabet ömür uzunluğu insülin almayı gerektirir. Tip 2 diyabet ise önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Erken periyotta açlık kan şekeri olağan olabilir. Açlık glikoz tayininin yanı sıra, tokluk glikoz tayinleri kıymetlidir. Açlık kan şekerinin olağan olması diyabet olmadığı manasına gelmez. Olağan açlık kan şekerinin üst limiti 100 mg/dl’dir. Açlık kan şekeri ile bir arada insülin seviyesi de ölçülmelidir. Açlık durumunda ölçülen insülinin 5 mg/dl’den az olması ülküdür. 100 mg/dl ile 126 mg/dl içindeki kan şekeri pahaları, kanda HbA1c tayini ile bir arada değerlendirilmelidir. HbA1c, son 3 aylık kan şekeri ortalamasını gösteren epey kıymetli ve bedelli bir biyokimyasal tetkiktir.
Nasıl korunabiliriz?
Tip 2 diyabet uzun bir müddetç (5-15 yıl) daha sonrası ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu süreç ortasında ömür usulü değişiklikleri ve uygun diyet, hastalık gelişmesini katiyetle önleyebilir. Glisemik indeksi ve glisemik yükü düşük, kalorisi uygun, zerzevat yüklü bir diyet hastalığın gelişmenini önleyebildiği üzere, hastalığın birinci periyotlarında bu süreci geriye döndürebilir. Başta beslenme ve antrenman olmak üzere ömür şekli değişiklikleri kan şekeri yüksekliği ile birlikte şahısta var olan yüksek tansiyon, yüksek trigliserit ve kolesterol seviyelerini ve bünyede var olan inflamasyonu (iltihaplanma) olağana döndürebilir.
Genetik geçişli midir?
Şeker hastalığının genetik bir hastalık olduğu, asla önleyemeyeceği fikri hakikat değildir. İnsanların genetik yapılarının yüzde 99’u uzun yıllar tıpkı kalmasına karşın şeker hastalığının salgın ve yaygın bir hastalık hale gelmesi, genetik faktörlerden epey hayat üslubu ve beslenme alışkanlıklarına bağlı olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. Şeker hastalığının ortaya çıkışında obezite, gerilim, bağışıklık sistemi-sindirim sistemi ile alakalı bozukluklar, çevresel toksinler ve bedendeki genel inflamasyon değerli rol oynar. Özetle genetik yapı tip 2 diyabet için risk faktörüdür, ama hastalığın tüm dünya ölçeğinde epey süratle yaygınlaşması yalnızca genetik risklerle açıklanamaz. Genler, diyabet silahını doldurur ama tetiği çeken etraf ve ömür biçimidir. Dış etraftan ve içeriden gelen tesirler genleri tetikleyerek diyabetin çıkmasına kolaylaştırır yahut zorlaştırır.
Hangi hastalıklara niye olur?
Diyabet bütün kronik hastalıkların ana sebebidir. Denetim altına alınmazsa hayati tehlike yaratabilir. İste yol açtığı rahatsızlıklar.
■ Kalp ve damar hastalıklarının eş kıymetidir.
■ Diyabet-hipertansiyon beraberliği sık görülür. (yüzde 75)
■ Erişkinlerde en sık körlük niçinidir.
■ Hastaların yüzde 70-80’inde karaciğer yağlanması, az kısmında karaciğer sirozu vardır.
■ Alzheimer riskini 4 kat artırır.
■ Depresyon ve his durum bozukluğuna niye olur. (yüzde 50)
■ Kronik böbrek yetmezliğinin en sık sebebidir.
■ Kanser ve enfeksiyon riskini artırır.
■ Beyin hastalıklarına, el ve ayaklarda his kaybına niye olur.
■ Cinsel münasebet bozukluğuna yol açar.
■ Felç riskini 3-4 kat artırır.
Sadece ilaçlarla düzelmez
Tip 2 diyabet; antidiyabetik ilaçlar ve/veya insülin ile tedavi edilirken risk faktörlerinin düzeltilmesi, ömür üslubunun değiştirilmesi, beslenmenin uygun hale getirilmesi, fizikî aktivitenin artırılması ve gerilim halinin sonlandırılması da gerekir. Bu etkenler değiştirilmeden yapılacak ilaç ve insülin tedavisi, hastada ortaya çıkacak inme ve kalp krizi üzere komplikasyonları asla önlemeyecektir. Rafine karbonhidrat; yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren gazlı içecekler; çok doymuş yağ ve trans yağ tüketirken ilaçların fazla bir olumlu tesiri ortaya çıkmayacaktır.
Okumaya devam et...