COVID-19 salgınının hepimize halk sıhhatinin ve enfeksiyöz hastalıkların temel unsurlarını hatırlattığını söyleyen İncesu, “El yıkamak, maske takmak ve toplumsal arayı korumakla ilgili verilen iletiler, virüsün bir bireyden başkasına geçme mümkünlüğünü azaltarak yayılmasının durdurulmasına yardımcı oldu. birebir vakitte, enfeksiyöz olmayan, daha yaygın olarak bilinen ismiyle bulaşıcı olmayan hastalıkların (BOH) yayılmasının durdurulması konusunda toplumsal farkındalığımızda hala önemli bir eksiklik bulunuyor” biçiminde konuştu.
BOH’ların dünya genelinde yaklaşık 15 milyon erken mevt de dahil olmak üzere ölümlerin yüzde 71’inin sebebi ve ötürüsıyla tüm dünyada ölümlerin ve sakatlıkların en önemli niçini olduğuna dikkat çeken İncesu şunları söylemiş oldu:
“BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR ÜZERİNE YİNE DÜŞÜNMENİN TAM ZAMANI”
Bu hastalıklar uzun devirli hastalıklar olma eğilimi gösterir ve genetik, fizyolojik yahut davranışsal faktörlerden yahut başka niçinlerden kaynaklanır. Bu hastalıkların bir şahıstan başkasına bulaşmaması niçiniyle tespit edilmesi, önlenmesi ve tedavi edilmesi daha güç ve daha kıymetlidir.
Orta Doğu ve Afrika’daki önderlerin ve karar vericilerin, pandemi daha sonrasına yönelik sıhhat sistemleri hazırlık sürecinde oldukları şu devirde sıhhat bakım stratejilerinin bulaşıcı olmayan hastalıklara ne biçimde yaklaştığı üzerine bir daha düşünmenin tam periyodudur.
“BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLARLA İLGİLİ İLETİLER DAHA ÂLÂ VERİLMELİ”
Öncelikle, BOH’ların nasıl önleneceği ve tespit edileceği konusunda bildirileri daha düzgün verebilmek çok yararlı olabilir. Bu iletilerin çeşitli kanallar üzerinden verilmesi ve müdahalelerin bir daha değerli fakat daha az tesirli olduğu yaşlılara odaklanmaktan fazla nüfusun tüm bölümlerine hitap etmesi de değerlidir. Toplumsal medya da ulusal, bölgesel ve hatta küresel seviyede yeni, amaca yönelik iletiler verme imkânı sağlamasıyla bu mevzuda değerli bir rol oynayabilir.
“SAĞLIK SİSTEMLERİ BU HASTALIKLARI DAHA DÜZGÜN ELE ALACAK FORMDA DEĞİŞTİRİLMELİ”
İkinci olarak, sıhhat sistemlerinin birinci basamak sıhhat hizmetleri seviyesinde BOH’ları daha yeterli ele alacak biçimde değiştirilmesi daha fazla hastaya bakım hizmetine ulaşma imkânı verir, hastalıkların daha erken evrelerde tespit edilmesini sağlar ve hastaların kronik hastalıkla ilgili olabilecek felaket boyutundaki sıhhat bakım masraflarından kaçınmasına yardımcı olabilir.
Bu durum bilhassa, BOH’ların sıklıkla büyük kentlerde bulunan üçüncü basamak sıhhat kuruluşlarında tedavi edildiği bir fazlaca Afrika ülkesini ilgilendirmektedir. Bu ülkelerde kırsal kesimde yaşayan ve düşük gelir seviyesindeki birden fazla hastanın yalnızca bölge hastanelerine ve lokal sıhhat merkezlerine kolay ulaşım imkânı bulunmaktadır.
“KAMU, ÖZEL VE KÂR MAKSADI GÜTMEYEN TÜM BÖLÜMLER BİRLİKTE UĞRAŞ ETMELİ”
Son olarak, BOH’lar ile gayret tedbirleri kamu, özel ve kâr emeli gütmeyen kesitler bir ortaya getirildiğinde ve sıhhat çalışanları yapılanmanın önüne ve merkezine konulduğunda daha kuvvetli tesire sahiptir. Orta Doğu ve Afrika’daki bir fazlaca hükümet, pandemi öncesinde dahi sıhhat sistemlerine kâfi kaynak yatırımı yapma uğraşı arasındaydiler, son iki buçuk yıl durumu daha da hassas hale getirmiştir.
Sektörler ortası çalışma bu baskının biraz olsun hafifçeletilmesine yardımcı olabilir ve hastalara ve hükümetlerin bütçelerine yarar sağlayacak yenilikçi, daha maliyet aktif sıhhat hizmeti sunum biçimlerini birlikteinde getirebilir. BOH Birliği (NCD Alliance), düşük ve orta gelirli ülkelerde BOH’lar ile uğraşta harcanan her 1 dolar için 19 dolar geri dönüş olacağını öngörmektedir ki bu da 2030 yılına kadar 2,7 trilyon dolarlık küresel yarara tekabül etmektedir.
“TÜM PAYDAŞLARIN SÜRATLE ORTAK HAREKETE GEÇMESİNE MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”
Türkiye’de, İstanbul’da kanser tedavisi bakılırsan hastaların, onkoloji hastalarının ve ailelerinin meskenleri ile hastaneler içinde fiyatsız olarak taşınması suretiyle tedaviye erişimlerinin devam etmesini sağlamak hedefiyle COVID-19 salgını sırasında Onko-Van projesi başlatılmıştır. Yedi mahallî hasta örgütü ve ilaç firmalarıyla yapılan iş birliği ile 150’den çok hastaya hizmet verilmiş, toplamda 100.000 km seyahat yapılmıştır. Bu örnekteki üzere programlar gözle görülür bir tesir yaratmaktadır lakin Orta Doğu, Afrika ve ötesindeki BOH yükü üzerine eğilmek için sıhhat hizmetleri ekosistemi içerisindeki tüm paydaşların süratle ortak aksiyona geçmesine gereksinim var.
Ancak daha sonrasında insanların, toplumların ve gezegenimizin – şimdiki ve bundan daha sonraki jenerasyonlar için – faydasına olacak sürdürülebilir sıhhat sistemleri kurabilir ve eşit erişimi temin edebiliriz. Bu niçinle geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Küresel BOH Hareketi Haftası kapsamında, bu hastalıkları pandemi daha sonrasında sıhhat hizmetlerinin merkezine koymaları için tüm ülkelerdeki ve kesimlerdeki önderlerin birlikte çalışmalarının değerli olduğuna inanıyorum. Bu taraftaki kararlılığımızı birlikte bir sefer daha göstermenin gerekli olduğunu düşünüyorum.”
Okumaya devam et...
BOH’ların dünya genelinde yaklaşık 15 milyon erken mevt de dahil olmak üzere ölümlerin yüzde 71’inin sebebi ve ötürüsıyla tüm dünyada ölümlerin ve sakatlıkların en önemli niçini olduğuna dikkat çeken İncesu şunları söylemiş oldu:
“BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR ÜZERİNE YİNE DÜŞÜNMENİN TAM ZAMANI”
Bu hastalıklar uzun devirli hastalıklar olma eğilimi gösterir ve genetik, fizyolojik yahut davranışsal faktörlerden yahut başka niçinlerden kaynaklanır. Bu hastalıkların bir şahıstan başkasına bulaşmaması niçiniyle tespit edilmesi, önlenmesi ve tedavi edilmesi daha güç ve daha kıymetlidir.
Orta Doğu ve Afrika’daki önderlerin ve karar vericilerin, pandemi daha sonrasına yönelik sıhhat sistemleri hazırlık sürecinde oldukları şu devirde sıhhat bakım stratejilerinin bulaşıcı olmayan hastalıklara ne biçimde yaklaştığı üzerine bir daha düşünmenin tam periyodudur.
“BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLARLA İLGİLİ İLETİLER DAHA ÂLÂ VERİLMELİ”
Öncelikle, BOH’ların nasıl önleneceği ve tespit edileceği konusunda bildirileri daha düzgün verebilmek çok yararlı olabilir. Bu iletilerin çeşitli kanallar üzerinden verilmesi ve müdahalelerin bir daha değerli fakat daha az tesirli olduğu yaşlılara odaklanmaktan fazla nüfusun tüm bölümlerine hitap etmesi de değerlidir. Toplumsal medya da ulusal, bölgesel ve hatta küresel seviyede yeni, amaca yönelik iletiler verme imkânı sağlamasıyla bu mevzuda değerli bir rol oynayabilir.
“SAĞLIK SİSTEMLERİ BU HASTALIKLARI DAHA DÜZGÜN ELE ALACAK FORMDA DEĞİŞTİRİLMELİ”
İkinci olarak, sıhhat sistemlerinin birinci basamak sıhhat hizmetleri seviyesinde BOH’ları daha yeterli ele alacak biçimde değiştirilmesi daha fazla hastaya bakım hizmetine ulaşma imkânı verir, hastalıkların daha erken evrelerde tespit edilmesini sağlar ve hastaların kronik hastalıkla ilgili olabilecek felaket boyutundaki sıhhat bakım masraflarından kaçınmasına yardımcı olabilir.
Bu durum bilhassa, BOH’ların sıklıkla büyük kentlerde bulunan üçüncü basamak sıhhat kuruluşlarında tedavi edildiği bir fazlaca Afrika ülkesini ilgilendirmektedir. Bu ülkelerde kırsal kesimde yaşayan ve düşük gelir seviyesindeki birden fazla hastanın yalnızca bölge hastanelerine ve lokal sıhhat merkezlerine kolay ulaşım imkânı bulunmaktadır.
“KAMU, ÖZEL VE KÂR MAKSADI GÜTMEYEN TÜM BÖLÜMLER BİRLİKTE UĞRAŞ ETMELİ”
Son olarak, BOH’lar ile gayret tedbirleri kamu, özel ve kâr emeli gütmeyen kesitler bir ortaya getirildiğinde ve sıhhat çalışanları yapılanmanın önüne ve merkezine konulduğunda daha kuvvetli tesire sahiptir. Orta Doğu ve Afrika’daki bir fazlaca hükümet, pandemi öncesinde dahi sıhhat sistemlerine kâfi kaynak yatırımı yapma uğraşı arasındaydiler, son iki buçuk yıl durumu daha da hassas hale getirmiştir.
Sektörler ortası çalışma bu baskının biraz olsun hafifçeletilmesine yardımcı olabilir ve hastalara ve hükümetlerin bütçelerine yarar sağlayacak yenilikçi, daha maliyet aktif sıhhat hizmeti sunum biçimlerini birlikteinde getirebilir. BOH Birliği (NCD Alliance), düşük ve orta gelirli ülkelerde BOH’lar ile uğraşta harcanan her 1 dolar için 19 dolar geri dönüş olacağını öngörmektedir ki bu da 2030 yılına kadar 2,7 trilyon dolarlık küresel yarara tekabül etmektedir.
“TÜM PAYDAŞLARIN SÜRATLE ORTAK HAREKETE GEÇMESİNE MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”
Türkiye’de, İstanbul’da kanser tedavisi bakılırsan hastaların, onkoloji hastalarının ve ailelerinin meskenleri ile hastaneler içinde fiyatsız olarak taşınması suretiyle tedaviye erişimlerinin devam etmesini sağlamak hedefiyle COVID-19 salgını sırasında Onko-Van projesi başlatılmıştır. Yedi mahallî hasta örgütü ve ilaç firmalarıyla yapılan iş birliği ile 150’den çok hastaya hizmet verilmiş, toplamda 100.000 km seyahat yapılmıştır. Bu örnekteki üzere programlar gözle görülür bir tesir yaratmaktadır lakin Orta Doğu, Afrika ve ötesindeki BOH yükü üzerine eğilmek için sıhhat hizmetleri ekosistemi içerisindeki tüm paydaşların süratle ortak aksiyona geçmesine gereksinim var.
Ancak daha sonrasında insanların, toplumların ve gezegenimizin – şimdiki ve bundan daha sonraki jenerasyonlar için – faydasına olacak sürdürülebilir sıhhat sistemleri kurabilir ve eşit erişimi temin edebiliriz. Bu niçinle geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Küresel BOH Hareketi Haftası kapsamında, bu hastalıkları pandemi daha sonrasında sıhhat hizmetlerinin merkezine koymaları için tüm ülkelerdeki ve kesimlerdeki önderlerin birlikte çalışmalarının değerli olduğuna inanıyorum. Bu taraftaki kararlılığımızı birlikte bir sefer daha göstermenin gerekli olduğunu düşünüyorum.”
Okumaya devam et...