Dr. Mehmet Akif Öztürk, kalp krizinden felce kadar ölümcül sıhhat meselelerine niye olan makus kolesterolü düşürmenin yollarını açıklarken, kolesterol ilaçlarıyla ilgili merak edilen noktalara da değindi…
Kolesterol aslında hücrenin yapısında bulunan bir moleküldür. Beden için kıymetli vazifeleri vardır. Hücre duvarları ve hormonların inşasında rol oynayan kolesterol gereksinimimizin büyük kısmı bedenimiz tarafınca üretilerek karşılanır, geri kalanı da yiyeceklerden sağlanır. İnsan sıhhati açısından korkulan kolesterol, kanda dolaşan kolesterol çeşitlerinden biri olan ve beraberinde makus kolesterol olarak da bildiğimiz LDL’dir. ‘’Yapılan biroldukça çalışma yüksek LDL kolesterol düzeyleri ile kalp ve damar hastalıkları riskinin arttığını ortaya koymuştur. Ülkemizde yüksek kolesterol görülme sıklığı yüzde 30 civarında. Bu da şimdi her 3 bireyden 1’inde bu tehlikenin var olduğu manasına gelir” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Akif Öztürk, berbat kolesterol ve kolesterol ilaçlarıyla ilgili merak edilen noktalara şöyleki değindi…
Dr. Mehmet Akif Öztürk
Risk faktörleri nelerdir?
Öncelikle ailesel olarak yüksek kolesterole bir yatkınlık var ise yani kişinin babasında, annesinde yahut dedesinde kolesterol yüksekliği oldu ise bu değerli bir risk artışını tabir eder. Öbür bir risk artışı bozulmuş kan şekeri seviyeleri, insülin direnci olan ya da diyabet hastalığı tanısı var olan hastalarda mevcuttur. Ama burada kolesterol yüksekliği için riskten çok kalp damar hastalıkları açısından risk daha kıymetlidir. Bu açıdan risk faktörleri diyabet, hipertansiyon, sigara kullanması, kronik böbrek yetersizliği ve yaş sayılabilir. Sigara içen bireylerde oluşan oksidatif gerilime bağlı olarak kan damarlarında birtakım bozulmalar meydana gelir. Yüksek kolesterol ile birlikte olduğunda maalesef kalp damar hastalıkları açısından önemli bir risk artışı meydana gelir. Alkol ise vakit içinde karaciğerde yağlanmaya sebep olur. Bu yağlanma da metabolik olarak hastalarda kolesterol yükseklikleri ile bağlı olabilir. Gerilim ve gerginlik sırasında kalbi hızlandıran ve sıkıntılarla başa çıkmaya yardımcı olacak adrenalin ve kortizol üzere hormonlar salgılanır. Uzun periyodik gerilim durumunda ise bu hormonlar yüksek düzeylerde kalır ve bu durum da kalbe yük bindirir. vakit içinde, çok LDL (kötü kolesterol) atardamarlarda birikerek tıkanmalara ve sertleşmeye niye olabilir. Gerilim ayrıyeten, ekstra LDL’yi temizlemeye yardımcı olan HDL’nizi yahut “iyi” kolesterolü düşüren inflamasyonu (iltihap) tetikler.
ergenlerde de görülür mü?
Normal bireylerde yaş ile kolesterol yüksekliği görülme sıklığı artar. Lakin ailesel kolesterol yüksekliği mevcut ise hayli erken yaşlarda bile kolesterol yüksekliği saptanabilir. Bu da erken yaşta kalp krizi ya da inme riskini maalesef artırır. O yüzden şayet ailede erken yaşta kalp krizi kıssası mevcut ise kesinlikle ailesel kolesterol yüksekliği olabileceği akılda bulundurulmalı ve kolesterol seviyelerine bakılmalıdır.
Hastalar nasıl beslenmeli?
Diyetle alınan kolesterolün ana kaynağı bilindiği üzere hayvansal besinlerdir. Kolesterolü yüksek saptanan hastalarımıza hayvansal besinleri büsbütün kısıtlamıyoruz fakat daha yüksek oranda kolesterol içeriği olan mesela ciğer, yumurta, kırmızı et, biftek üzere besinler yerine az yağlı balık ya da tavuk, az yağlı süt ve süt eserleri öneriyoruz. Ayrıyeten ayçiçeği yağı yahut hayvansal katı yağlar yerine yemeklerde zeytinyağı kullanmasını öneriyoruz. Meyve şekeri yani fruktoz içeren sıradan şekerlerin de çok tüketilmesini istemiyoruz.
Ne vakit ve ne kadar müddetle ilaç kullanmak gerekir?
Bu kolesterol ilaçları tek sefer kullanılan ilaçlardan değildir. Yani bir kutu kullanıp bırakmak hakikat değil. Zira siz kolesterol ilacını bıraktığınız vakit bilhassa beslenmenize de epeyce dikkat etmiyorsanız kısa müddette bir daha yükselecektir. İlaç başlamış olduğumuz hastalara da beslenme tekliflerimize motamot uymalarını öneriyoruz. Bunun yanında doğal ki fizikî aktivite epey kıymetli. Yüksek ölçüde kolesterol düşüşleri sağlayabiliyor.
İlaçların yan tesirleri var mı?
Kolesterol ilaçları az de olsa kas enzimlerinde yüksekliklere yahut karaciğer enzim yüksekliklerine sebep olabiliyor. Biz de hastalarımızı mümkün yan tesirler hakkında ayrıyeten bilgilendiriyor gerekirse bu ilaçların dozlarını azaltabiliyor yahut diğer stilde ilaçlar kullanabiliyoruz.
LDL düzeyi nasıl düşürülür?
Bu her hastada hayli kolay olmayabiliyor. Öncelikle riski yüksek hastalara ömür biçimi değişiklikleri öneriyoruz. Bunlar fizikî aktivite ve beslenme teklifleri formunda oluyor. Bunlarla şayet hedeflenen kolesterol düzeylerine gelemezsek o takdirde ilaç tedavisi gerekebiliyor. Burada hastaların tedaviye ahengi epey kıymetli.
Okumaya devam et...
Kolesterol aslında hücrenin yapısında bulunan bir moleküldür. Beden için kıymetli vazifeleri vardır. Hücre duvarları ve hormonların inşasında rol oynayan kolesterol gereksinimimizin büyük kısmı bedenimiz tarafınca üretilerek karşılanır, geri kalanı da yiyeceklerden sağlanır. İnsan sıhhati açısından korkulan kolesterol, kanda dolaşan kolesterol çeşitlerinden biri olan ve beraberinde makus kolesterol olarak da bildiğimiz LDL’dir. ‘’Yapılan biroldukça çalışma yüksek LDL kolesterol düzeyleri ile kalp ve damar hastalıkları riskinin arttığını ortaya koymuştur. Ülkemizde yüksek kolesterol görülme sıklığı yüzde 30 civarında. Bu da şimdi her 3 bireyden 1’inde bu tehlikenin var olduğu manasına gelir” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Akif Öztürk, berbat kolesterol ve kolesterol ilaçlarıyla ilgili merak edilen noktalara şöyleki değindi…
Dr. Mehmet Akif Öztürk
Risk faktörleri nelerdir?
Öncelikle ailesel olarak yüksek kolesterole bir yatkınlık var ise yani kişinin babasında, annesinde yahut dedesinde kolesterol yüksekliği oldu ise bu değerli bir risk artışını tabir eder. Öbür bir risk artışı bozulmuş kan şekeri seviyeleri, insülin direnci olan ya da diyabet hastalığı tanısı var olan hastalarda mevcuttur. Ama burada kolesterol yüksekliği için riskten çok kalp damar hastalıkları açısından risk daha kıymetlidir. Bu açıdan risk faktörleri diyabet, hipertansiyon, sigara kullanması, kronik böbrek yetersizliği ve yaş sayılabilir. Sigara içen bireylerde oluşan oksidatif gerilime bağlı olarak kan damarlarında birtakım bozulmalar meydana gelir. Yüksek kolesterol ile birlikte olduğunda maalesef kalp damar hastalıkları açısından önemli bir risk artışı meydana gelir. Alkol ise vakit içinde karaciğerde yağlanmaya sebep olur. Bu yağlanma da metabolik olarak hastalarda kolesterol yükseklikleri ile bağlı olabilir. Gerilim ve gerginlik sırasında kalbi hızlandıran ve sıkıntılarla başa çıkmaya yardımcı olacak adrenalin ve kortizol üzere hormonlar salgılanır. Uzun periyodik gerilim durumunda ise bu hormonlar yüksek düzeylerde kalır ve bu durum da kalbe yük bindirir. vakit içinde, çok LDL (kötü kolesterol) atardamarlarda birikerek tıkanmalara ve sertleşmeye niye olabilir. Gerilim ayrıyeten, ekstra LDL’yi temizlemeye yardımcı olan HDL’nizi yahut “iyi” kolesterolü düşüren inflamasyonu (iltihap) tetikler.
ergenlerde de görülür mü?
Normal bireylerde yaş ile kolesterol yüksekliği görülme sıklığı artar. Lakin ailesel kolesterol yüksekliği mevcut ise hayli erken yaşlarda bile kolesterol yüksekliği saptanabilir. Bu da erken yaşta kalp krizi ya da inme riskini maalesef artırır. O yüzden şayet ailede erken yaşta kalp krizi kıssası mevcut ise kesinlikle ailesel kolesterol yüksekliği olabileceği akılda bulundurulmalı ve kolesterol seviyelerine bakılmalıdır.
Hastalar nasıl beslenmeli?
Diyetle alınan kolesterolün ana kaynağı bilindiği üzere hayvansal besinlerdir. Kolesterolü yüksek saptanan hastalarımıza hayvansal besinleri büsbütün kısıtlamıyoruz fakat daha yüksek oranda kolesterol içeriği olan mesela ciğer, yumurta, kırmızı et, biftek üzere besinler yerine az yağlı balık ya da tavuk, az yağlı süt ve süt eserleri öneriyoruz. Ayrıyeten ayçiçeği yağı yahut hayvansal katı yağlar yerine yemeklerde zeytinyağı kullanmasını öneriyoruz. Meyve şekeri yani fruktoz içeren sıradan şekerlerin de çok tüketilmesini istemiyoruz.
Ne vakit ve ne kadar müddetle ilaç kullanmak gerekir?
Bu kolesterol ilaçları tek sefer kullanılan ilaçlardan değildir. Yani bir kutu kullanıp bırakmak hakikat değil. Zira siz kolesterol ilacını bıraktığınız vakit bilhassa beslenmenize de epeyce dikkat etmiyorsanız kısa müddette bir daha yükselecektir. İlaç başlamış olduğumuz hastalara da beslenme tekliflerimize motamot uymalarını öneriyoruz. Bunun yanında doğal ki fizikî aktivite epey kıymetli. Yüksek ölçüde kolesterol düşüşleri sağlayabiliyor.
İlaçların yan tesirleri var mı?
Kolesterol ilaçları az de olsa kas enzimlerinde yüksekliklere yahut karaciğer enzim yüksekliklerine sebep olabiliyor. Biz de hastalarımızı mümkün yan tesirler hakkında ayrıyeten bilgilendiriyor gerekirse bu ilaçların dozlarını azaltabiliyor yahut diğer stilde ilaçlar kullanabiliyoruz.
LDL düzeyi nasıl düşürülür?
Bu her hastada hayli kolay olmayabiliyor. Öncelikle riski yüksek hastalara ömür biçimi değişiklikleri öneriyoruz. Bunlar fizikî aktivite ve beslenme teklifleri formunda oluyor. Bunlarla şayet hedeflenen kolesterol düzeylerine gelemezsek o takdirde ilaç tedavisi gerekebiliyor. Burada hastaların tedaviye ahengi epey kıymetli.
Okumaya devam et...