Prof. Dr. Uludüz, “Müziğin beynimize faydaları saymakla bitmez. Her fırsatta müzik dinlemek, ruh halimizi güzelleştirirken; algılama, öğrenme, hafıza üzere birfazlaca zihinsel işlevimizi da geliştirir” dedi.
Yüzsenelerdır tedavi edici bir araç olan müziğin beynin biroldukça alanını etkilediği bilimsel araştırmalarla da kanıtlandı. ‘Sevdiğiniz bir müziği dinlerken dertlerinizden uzaklaşıp, kendinizi yeterli hissediyorsanız bu müziğin beyne direkt etkisinin en açık örneğidir’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, müzik-beyin bağlantısına dair şu ayrıntıları verdi…
Memnunluk hormonlarını harekete geçirir
Müziğin ruh halimiz üstündeki fevkalade tesirlerinin hepimiz farkındayız. Moraliniz, modunuzu yükselten sevinçli ve motive edici müzikler dinlediğinizde fazlaca daha süratli toparlanır, karanlık ruh halinden daha süratli çıkarsınız. Bu tesirleri bilindiğinden müzik evvelden de biroldukça hastalığın tedavi sürecinde denenmiş bir yoldur. Zira beyinde hislerle ve imajlarla yakından bağlı limbik sistemin bir kesimi olan amigdalayı uyarır. Ayrıyeten bedenimiz üzerinde direkt tesire sahiptir; ritmi, kalp suratını ve kan basıncını denetim eden beynin tıpkı kısımlarında işlenir. Bu yüzden hareketli müzik dinlediğimizde kalp ritmimiz de hızlanır. Eğlenceli müzikler, gerilim hormonu kortizol düzeylerini düşürerek gerilimi azaltır, kasları gevşeterek rahatlama sağlar, acıyı hafifçeletip bedeni canlandıran endorfin hormonunun salgılanmasına yardımcı olur, serotonini (mutluluk hormonu) ve dopamini (haz hormonu) artırır.
‘Kullanmazsan kaybedersin’
Araştırmalar, müziğin beynin en değerli hafıza bölgelerini ve hudut ağ sistemini de harekete geçirdiği gösterilmiştir. olağan olarak müzik, kulağınızın çabucak ardında bulunan yakın hafıza ve işitme merkezi temporal bölgeyi harekete geçirir, lakin bu yalnızca başlangıçtır. Beynin hisle ilgili kısımları duygusal müzik sırasında yalnızca aktive olmaz, beraberinde senkronize olurlar. Müzik çeşitli bellek bölgelerini aktifleştirir. Değişik bir biçimde, müzik motor sistemi harekete geçirir ve elimiz ayağımızla ritme ayak uydururuz. Bu niye bu kadar kıymetli? “Kullanmazsan kaybedersin” tabirini duymuşsunuzdur. Bunun beyin için ehemmiyeti epey fazladır. Beyin yolları -ve hatta tüm hudut ağları- kullanıldıklarında güçlenir ve kullanılmadıklarında zayıflar. Bunun sebebi, beynin verimliliği sağlama gayretidir. bu biçimdece beyin uzun yıllardır kullanılmayan hudut ağlarını kuvvetli tutmakla uğraşmayacak, bu yoldaki hudut hücrelerini öteki bir şey için kullanacaktır.
Dertli ya da öfkeliyseniz 20 dakika müzik dinleyin
Şu anki ruh haliniz; depresif, nötr, üzgün yahut öfkeli ise, hissetmek istediğiniz ruh haline bakılırsa 20 dakika kadar müzik dinleyin. Bu mühletin sonunda ruh halinizin birden değiştiğini goreceksiniz. Müzik terapistleri melodiyi, ritmi, armoniyi ve tınıları dikkate alır lakin bizler hislerimize bakılırsa hareket ederiz. Müzik tüm hislerinizi değiştirir. Hüzünlü müzikten hoşlanıyor olsanız bile, bu melankolik hislerinizi şımartmanıza müsaade veriyordur, fakat müziği optimist, olumlu müziğe dönüştürmeye zorlarsanız ruh haliniz de düzelecektir. Müzik karmaşıktır lakin beynimizi çalıştırma formu fazlaca sıradantir. Kıymetli olan, istediğiniz ruh halini yansıtabilmek için uygun müziği bulabilmektir. Değerli bir toplantın var ve tasa mı duyuyorsun? Müziğin tasayı azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteren epeyce sayıda çalışma var. Tek yapmanız gereken nasıl hissettiğinizle eşleşen müziği bulun ve dinleyin. Vaktiniz yoksa yalnızca rahatlatıcı müzik dinleyin. Tüm dikkatinizi müziğe odaklarsanız telaş üreten kanılardan uzaklaştığınızı fark edersiniz. Anksiyete sorunu olanlar için, müzik kendi iç gereksinimlerini tabir etmede yardımcı olacaktır. Müzik, insan hislerinin en olağanüstü kütüphanesidir; inanılmaz bir katalogdur. Evvel hangi müziğin kendinizi güzel hissettirdiğini bulun, mesela Lorenna Mc Kennitt’in Marco Polo müziği sizi kusursuz hissettirebilir. İçinizi kıpır kıpır yapan, ruhunuza huzur veren benim de dinlediğim müzikler vardır. Michael Hoppe’nin So You, David Lanz’dan Beloved, The Police’den Every Breath You Take, Garou’dan Belle müzikleri beni alıp apayrı yerlere gdolayır. Sizi harekete geçiren bir müzik bulduğunuzda kendinizi şımartın. Müziğin size vereceği zevk inanılmazdır.
En tanınan terapiden biri
Bilhassa psikiyatri servislerinin birçoklarında müzik terapisi artık rutin olarak kullanılmaktadır ve çok tesirli bir psikoterapötik tedavidir. Hastalarda rahat uykuya dalmayı sağlamak, bedeni gevşetmek, kaygı ile endişeyi azaltmak ve anestezi ya da ağrıyı hafifçeletmek için ağrı kesici ilaçlarla birlikte müzik terapisi günümüzde fazlaca popülerdir. Müzik terapistleri, olumlu duygusallık, fizikî sıhhat, toplumsal fonksiyonellik, bağlantı yetenekleri ve bilişsel maharetleri temel alan özelleştirilmiş müzik oturumları tasarlar ve farklı müzik çeşitlerine karşı kişinin yansılarını kıymetlendirir. sonrasındasında müzik yoluyla doğaçlama yapma, lirik tartışmalar, müzik kelamı yazımı, müzik ve manzara tahlilleri üzere etkinliklerle beyni ve ruh halini düzgünleştirmeye çalışırlar.
Çocuklarınızı erken yaşta klasik müzikle tanıştırın
1993 yılında yapılan bir çalışmada Dr Frances H. Rauscher üniversite öğrencilerine Mozart’ı dinlettiklerinde, bilişsel fonksiyonlarda hafızada değerli bir artış olduğunu tespit etmiştir. Dinletilen müziklerden bilhassa Mozart kümesi müzikler mekansal IQ puanlarında yükselme göstermiştir. Genç bir çocuk keman çaldığında, dokunsal, görsel, işitsel ve entelektüel seviyede tıpkı anda gelişmeler görülür. Müzik, bir çocuğun bilişsel maharetlerini yükseltir ve beyni disiplinize eder. Pekala niye klasik müzik? Rock’ı severim ve herkes kadar pop müzik dinliyorum ve bu üslupları çoklukla ruh halimi yüksek tutmak için kullanırım. Sorun şu ki, rock/pop ile daima düzgün bir ruh hali yakalamak fazlaca güç. Pop yahut rock çalarken hakikaten kendinizi heyecanlı hissedebilirsiniz, fakat daha fazlasını bulmak zordur. Şahane bir disko müziği sizi yirmi dakika düzgün hissettirebilir lakin daha sonra tesiri söner. Klasik müzikte fazlaca daha kıymetli beyin yapılarına hitap ediyorsunuz. Tüm romanların Shakespeare kadar âlâ olmadığı üzere, Rolling Stones da Mozart yahut Beethoven kadar yeterli değildir. 2015’te BBC tarafınca yapılan bir araştırmaya bakılırsa üst hakikat yükselen kesik kesik sesler gerginliği tetiklerken, uzun inen tonların sakinleştirici bir tesiri var üzere görünüyor. Bu araştırma, kalp atış süratimiz artmadığı için daha sakin müzik dinlemeye olumlu reaksiyon verme eğiliminde olduğumuzu gösteriyor, bu da daha fazla rahatlamamız manasına geliyor. Değerli bir bilim mecmuası olan Nature’da 2014 yılında yayınlanan bir araştırma, müziğin beynimizin öbür türlü kullanılmayacak kısımlarını uyarma yeteneğine sahip olduğunu gösterdi. kimi vakit makul anıları yahut hisleri müzikle ilişkilendiririz ve bu üretkenliğimizi teşvik edebilir. Araştırmacılar, klasik müzik dinlemenin yalnızca rahatlamamıza ve sakinleşmemize yardımcı olmadığına, daha âlâ performans göstermemizi sağladığına, bununla birlikte kanılarımızı de değiştirebileceğine inanmaktadır. Klasik müzik dinlemek zihni rahatlatır ve sakinleştirir, bu biçimdece zihin tam kapasiteyle çalışabilir. Hatta çocuklarınızı erken yaşta klasik müzikle tanıştırın, ileriki senelerda daha üretken ve daha sağlıklı olabilmeleri için beyinlerini şekillendirmeye ve geliştirmeye yardımcı olun.
Okumaya devam et...
Yüzsenelerdır tedavi edici bir araç olan müziğin beynin biroldukça alanını etkilediği bilimsel araştırmalarla da kanıtlandı. ‘Sevdiğiniz bir müziği dinlerken dertlerinizden uzaklaşıp, kendinizi yeterli hissediyorsanız bu müziğin beyne direkt etkisinin en açık örneğidir’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, müzik-beyin bağlantısına dair şu ayrıntıları verdi…
Memnunluk hormonlarını harekete geçirir
Müziğin ruh halimiz üstündeki fevkalade tesirlerinin hepimiz farkındayız. Moraliniz, modunuzu yükselten sevinçli ve motive edici müzikler dinlediğinizde fazlaca daha süratli toparlanır, karanlık ruh halinden daha süratli çıkarsınız. Bu tesirleri bilindiğinden müzik evvelden de biroldukça hastalığın tedavi sürecinde denenmiş bir yoldur. Zira beyinde hislerle ve imajlarla yakından bağlı limbik sistemin bir kesimi olan amigdalayı uyarır. Ayrıyeten bedenimiz üzerinde direkt tesire sahiptir; ritmi, kalp suratını ve kan basıncını denetim eden beynin tıpkı kısımlarında işlenir. Bu yüzden hareketli müzik dinlediğimizde kalp ritmimiz de hızlanır. Eğlenceli müzikler, gerilim hormonu kortizol düzeylerini düşürerek gerilimi azaltır, kasları gevşeterek rahatlama sağlar, acıyı hafifçeletip bedeni canlandıran endorfin hormonunun salgılanmasına yardımcı olur, serotonini (mutluluk hormonu) ve dopamini (haz hormonu) artırır.
‘Kullanmazsan kaybedersin’
Araştırmalar, müziğin beynin en değerli hafıza bölgelerini ve hudut ağ sistemini de harekete geçirdiği gösterilmiştir. olağan olarak müzik, kulağınızın çabucak ardında bulunan yakın hafıza ve işitme merkezi temporal bölgeyi harekete geçirir, lakin bu yalnızca başlangıçtır. Beynin hisle ilgili kısımları duygusal müzik sırasında yalnızca aktive olmaz, beraberinde senkronize olurlar. Müzik çeşitli bellek bölgelerini aktifleştirir. Değişik bir biçimde, müzik motor sistemi harekete geçirir ve elimiz ayağımızla ritme ayak uydururuz. Bu niye bu kadar kıymetli? “Kullanmazsan kaybedersin” tabirini duymuşsunuzdur. Bunun beyin için ehemmiyeti epey fazladır. Beyin yolları -ve hatta tüm hudut ağları- kullanıldıklarında güçlenir ve kullanılmadıklarında zayıflar. Bunun sebebi, beynin verimliliği sağlama gayretidir. bu biçimdece beyin uzun yıllardır kullanılmayan hudut ağlarını kuvvetli tutmakla uğraşmayacak, bu yoldaki hudut hücrelerini öteki bir şey için kullanacaktır.
Dertli ya da öfkeliyseniz 20 dakika müzik dinleyin
Şu anki ruh haliniz; depresif, nötr, üzgün yahut öfkeli ise, hissetmek istediğiniz ruh haline bakılırsa 20 dakika kadar müzik dinleyin. Bu mühletin sonunda ruh halinizin birden değiştiğini goreceksiniz. Müzik terapistleri melodiyi, ritmi, armoniyi ve tınıları dikkate alır lakin bizler hislerimize bakılırsa hareket ederiz. Müzik tüm hislerinizi değiştirir. Hüzünlü müzikten hoşlanıyor olsanız bile, bu melankolik hislerinizi şımartmanıza müsaade veriyordur, fakat müziği optimist, olumlu müziğe dönüştürmeye zorlarsanız ruh haliniz de düzelecektir. Müzik karmaşıktır lakin beynimizi çalıştırma formu fazlaca sıradantir. Kıymetli olan, istediğiniz ruh halini yansıtabilmek için uygun müziği bulabilmektir. Değerli bir toplantın var ve tasa mı duyuyorsun? Müziğin tasayı azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteren epeyce sayıda çalışma var. Tek yapmanız gereken nasıl hissettiğinizle eşleşen müziği bulun ve dinleyin. Vaktiniz yoksa yalnızca rahatlatıcı müzik dinleyin. Tüm dikkatinizi müziğe odaklarsanız telaş üreten kanılardan uzaklaştığınızı fark edersiniz. Anksiyete sorunu olanlar için, müzik kendi iç gereksinimlerini tabir etmede yardımcı olacaktır. Müzik, insan hislerinin en olağanüstü kütüphanesidir; inanılmaz bir katalogdur. Evvel hangi müziğin kendinizi güzel hissettirdiğini bulun, mesela Lorenna Mc Kennitt’in Marco Polo müziği sizi kusursuz hissettirebilir. İçinizi kıpır kıpır yapan, ruhunuza huzur veren benim de dinlediğim müzikler vardır. Michael Hoppe’nin So You, David Lanz’dan Beloved, The Police’den Every Breath You Take, Garou’dan Belle müzikleri beni alıp apayrı yerlere gdolayır. Sizi harekete geçiren bir müzik bulduğunuzda kendinizi şımartın. Müziğin size vereceği zevk inanılmazdır.
En tanınan terapiden biri
Bilhassa psikiyatri servislerinin birçoklarında müzik terapisi artık rutin olarak kullanılmaktadır ve çok tesirli bir psikoterapötik tedavidir. Hastalarda rahat uykuya dalmayı sağlamak, bedeni gevşetmek, kaygı ile endişeyi azaltmak ve anestezi ya da ağrıyı hafifçeletmek için ağrı kesici ilaçlarla birlikte müzik terapisi günümüzde fazlaca popülerdir. Müzik terapistleri, olumlu duygusallık, fizikî sıhhat, toplumsal fonksiyonellik, bağlantı yetenekleri ve bilişsel maharetleri temel alan özelleştirilmiş müzik oturumları tasarlar ve farklı müzik çeşitlerine karşı kişinin yansılarını kıymetlendirir. sonrasındasında müzik yoluyla doğaçlama yapma, lirik tartışmalar, müzik kelamı yazımı, müzik ve manzara tahlilleri üzere etkinliklerle beyni ve ruh halini düzgünleştirmeye çalışırlar.
Çocuklarınızı erken yaşta klasik müzikle tanıştırın
1993 yılında yapılan bir çalışmada Dr Frances H. Rauscher üniversite öğrencilerine Mozart’ı dinlettiklerinde, bilişsel fonksiyonlarda hafızada değerli bir artış olduğunu tespit etmiştir. Dinletilen müziklerden bilhassa Mozart kümesi müzikler mekansal IQ puanlarında yükselme göstermiştir. Genç bir çocuk keman çaldığında, dokunsal, görsel, işitsel ve entelektüel seviyede tıpkı anda gelişmeler görülür. Müzik, bir çocuğun bilişsel maharetlerini yükseltir ve beyni disiplinize eder. Pekala niye klasik müzik? Rock’ı severim ve herkes kadar pop müzik dinliyorum ve bu üslupları çoklukla ruh halimi yüksek tutmak için kullanırım. Sorun şu ki, rock/pop ile daima düzgün bir ruh hali yakalamak fazlaca güç. Pop yahut rock çalarken hakikaten kendinizi heyecanlı hissedebilirsiniz, fakat daha fazlasını bulmak zordur. Şahane bir disko müziği sizi yirmi dakika düzgün hissettirebilir lakin daha sonra tesiri söner. Klasik müzikte fazlaca daha kıymetli beyin yapılarına hitap ediyorsunuz. Tüm romanların Shakespeare kadar âlâ olmadığı üzere, Rolling Stones da Mozart yahut Beethoven kadar yeterli değildir. 2015’te BBC tarafınca yapılan bir araştırmaya bakılırsa üst hakikat yükselen kesik kesik sesler gerginliği tetiklerken, uzun inen tonların sakinleştirici bir tesiri var üzere görünüyor. Bu araştırma, kalp atış süratimiz artmadığı için daha sakin müzik dinlemeye olumlu reaksiyon verme eğiliminde olduğumuzu gösteriyor, bu da daha fazla rahatlamamız manasına geliyor. Değerli bir bilim mecmuası olan Nature’da 2014 yılında yayınlanan bir araştırma, müziğin beynimizin öbür türlü kullanılmayacak kısımlarını uyarma yeteneğine sahip olduğunu gösterdi. kimi vakit makul anıları yahut hisleri müzikle ilişkilendiririz ve bu üretkenliğimizi teşvik edebilir. Araştırmacılar, klasik müzik dinlemenin yalnızca rahatlamamıza ve sakinleşmemize yardımcı olmadığına, daha âlâ performans göstermemizi sağladığına, bununla birlikte kanılarımızı de değiştirebileceğine inanmaktadır. Klasik müzik dinlemek zihni rahatlatır ve sakinleştirir, bu biçimdece zihin tam kapasiteyle çalışabilir. Hatta çocuklarınızı erken yaşta klasik müzikle tanıştırın, ileriki senelerda daha üretken ve daha sağlıklı olabilmeleri için beyinlerini şekillendirmeye ve geliştirmeye yardımcı olun.
Okumaya devam et...